13 Νοεμβρίου 2024

Απόρρητα έγγραφα ΚΥΠ: Βίαιη στρατολόγηση Ελληνοκυπρίων του Λονδίνου για κατασκοπία στα ελληνικά νησιά

Οι απειλές περιλάμβαναν την πιθανότητα βασανιστηρίων ή και δολοφονιών των συγγενών τους που είχαν παραμείνει εγκλωβισμένοι στα Κατεχόμενα

Στις 20 Αυγούστου 1974, απόρρητο έγγραφο της Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) φέρνει στο φως λεπτομέρειες σχετικά με το ρόλο της τουρκικής πρεσβείας στο Λονδίνο και την εμπλοκή της στη στρατολόγηση Ελληνοκυπρίων που ζούσαν στη βρετανική πρωτεύουσα. Οι στρατολογημένοι Ελληνοκύπριοι καλούνταν να δράσουν ως κατάσκοποι, συλλέγοντας πληροφορίες και πραγματοποιώντας κατασκοπευτικές αποστολές στα ελληνικά νησιά, την Λήμνο, την Χίο και την Λέσβο, εξυπηρετώντας τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας στην περιοχή.

Ειδικότερα, το γραφείο του στρατιωτικού ακολούθου της τουρκικής πρεσβείας στο Λονδίνο διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη στρατολόγηση και εκφοβισμό των Ελληνοκυπρίων. Μεθοδευμένα και μεθοδικά, οι αξιωματούχοι της Τουρκίας στόχευαν άτομα της κυπριακής διασποράς που είχαν οικογένειες ή συγγενείς εγκλωβισμένους στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου, ιδιαίτερα μετά την τουρκική εισβολή και την κατάληψη μεγάλου μέρους της βόρειας Κύπρου.

Όλα τα έξοδα θα καταβάλλονταν από την Τουρκική πρεσβεία στο Λονδίνο.

Η στρατηγική της τουρκικής πλευράς βασιζόταν σε μια μορφή βίαιου εκβιασμού. Σύμφωνα με το έγγραφο της ΚΥΠ, οι Τούρκοι αξιωματούχοι απειλούσαν ανοιχτά τους Ελληνοκύπριους που αρνούνταν να συνεργαστούν ως κατάσκοποι. Οι απειλές περιλάμβαναν την πιθανότητα βασανιστηρίων ή και δολοφονιών των συγγενών τους που είχαν παραμείνει εγκλωβισμένοι στα κατεχόμενα. Με τον τρόπο αυτό, οι Ελληνοκύπριοι βρίσκονταν σε μια κατάσταση όπου αναγκάζονταν να υποκύψουν, φοβούμενοι τις σοβαρές συνέπειες για τους δικούς τους ανθρώπους στην Κύπρο.

Στο ίδιο έγγραφο, το σχόλιο της ΚΥΠ, αναφέρεται οτι η Τουρκία μετά την επιτυχία της θα εγείρει και θέμα υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και δεν αποκλείει «δυναμική ενέργεια».

Διαβάστε όλη την επίμαχη αναφορά εδώ.

Στο φως τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της ΚΥΠ για την Κύπρο

Αποχαρακτηρισμένα ενημερωτικά δελτία που αφορούν τα τραγικά γεγονότα του Ιουλίου και Αυγούστου του 1974 στην Κύπρο, τα οποία μέχρι πρότινος ήταν απόρρητα διαβαθμισμένα έγγραφα, δημοσιοποίησε σήμερα η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ).

Ειδικότερα, σε μία προσπάθεια να συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση των εξελίξεων και συνθηκών του πραξικοπήματος κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και της τουρκικής εισβολής, η ΕΥΠ με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την τραγωδία της Κύπρου, έδωσε στη δημοσιότητα τα 58 δελτία που συνέταξαν τους δύο αυτούς δραματικούς μήνες, τα αρμόδια στελέχη της ΚΥΠ, όπως τότε ονομαζόταν η υπηρεσία.

Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ημερολόγιο εξελίξεων μιας τραυματικής περιόδου της ιστορίας του ελληνισμού, όπως καταγράφηκαν στη βάση των πληροφοριών της Υπηρεσίας τότε, το οποίο πλέον είναι στη διάθεση των ιστορικών, αλλά και κάθε ενδιαφερομένου, για μελέτη, άντληση στοιχείων και εξαγωγή συμπερασμάτων. Και που ακόμα και η απλή ανάγνωσή του, παρά τη χρονική απόσταση που έχει μεσολαβήσει, σε πολλά σημεία εντυπωσιάζει αλλά και προκαλεί έντονα συναισθήματα.

Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που η ΕΥΠ αποχαρακτηρίζει αρχειακό της υλικό εφαρμόζοντας φυσικά τις διαδικασίες που προβλέπει σχετική νομοθεσία. Σύμφωνα δε με το Διοικητή της υπάρχει πρόθεση να υπάρξουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες που θα δώσουν την ευκαιρία να συνεκτιμηθεί η οπτική γωνία της Υπηρεσίας με τα τότε χαρακτηριστικά της, στη μελέτη ακόμα και ιδιαίτερα ευαίσθητων περιόδων της ιστορίας μας.

Τα συγκεκριμένα έγγραφα είναι πλέον διαθέσιμα στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΥΠ, επισημαίνοντας την ιστορική τους αξία και σημασία, καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από τα γεγονότα. Η απόφαση για τη δημοσιοποίησή τους ήρθε ως μέρος της πολιτικής της ΕΥΠ για τη διαφάνεια και την ιστορική καταγραφή των κρίσιμων γεγονότων που αφορούν την εθνική ασφάλεια.

Όπως λέει η ΕΥΠ: «Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ημερολόγιο εξελίξεων μιας τραυματικής περιόδου της ιστορίας του Ελληνισμού, όπως καταγράφηκαν στη βάση των πληροφοριών της Υπηρεσίας τότε, το οποίο πλέον είναι στη διάθεση των ιστορικών, αλλά και κάθε ενδιαφερομένου, για μελέτη, άντληση στοιχείων και εξαγωγή συμπερασμάτων. Και που ακόμα και η απλή ανάγνωσή του, παρά τη χρονική απόσταση που έχει μεσολαβήσει, σε πολλά σημεία εντυπωσιάζει αλλά και προκαλεί έντονα συναισθήματα».

Παρουσιάζοντας με ειδικό του μήνυμα την πρωτοβουλία αυτή ο Διοικητής της ΕΥΠ κ. Θεμιστοκλής Δεμίρης τονίζει ότι τα 50 χρόνια που πέρασαν από τότε, «αν δεν επιβάλλουν, σίγουρα επιτρέπουν να κοιτάξεις πίσω σε μία άσκηση εθνικής και η υπηρεσιακής αυτογνωσίας.

Από την πλευρά του ο καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου στο δικό του σημείωμα με το οποίο επιχειρεί μια πρώτη αποτίμηση του υλικού, χαρακτηρίζει κρίσιμης σημασίας το υλικό, τονίζοντας ότι, συνδυαζόμενο με τις άλλες διαθέσιμες πηγές, θα συμβάλλει στην προσπάθεια συγκρότησης μιας συνολικής εικόνας των καθοριστικών εκείνων γεγονότων.

Αναλυτικά όλα τα αποχαρακτηρισμένα Δελτία Πληροφοριών που δημοσιεύει η ΕΥΠ

Τα γεγονότα που έρχονται στο φως υπό την οπτική γωνία της ΕΥΠ αποτελούν την εξιστόρηση όσων φρικτών έλαβαν χώρα στη Μεγαλόνησο. Από την ανατροπή του Μακαρίου και την εισβολή της Τουρκίας, μέχρι τα σχέδια για την επόμενη μέρα στο διπλωματικό πεδίο.

Διαβάστε όλα τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα:

ΙΟΥΛΙΟΣ