Τα «αγκάθια» στον καθαρισμό των οικοπέδων

Τα κόστη, τα εμπόδια και όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για τη διαδικασία και τη συμπλήρωση της δήλωσης. Μιλούν στην «Κ» πολιτικός μηχανικός, ιδιοκτήτης συνεργείου καθαρισμού και δήμαρχοι

Σοφία Χρήστου

Δήμητρα Τριανταφύλλου

Ακούστε το άρθρο

09.04.2025 

Λιγοστός χρόνος και μεγάλη ζήτηση για ένα ραντεβού με τα συνεργεία καθαρισμού είναι τα δύο βασικά εμπόδια με τα οποία θα βρεθούν αντιμέτωποι οι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που καλούνται να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους και να δηλώσουν υποχρεωτικά την ενέργεια στην εν λόγω πλατφόρμα ακαθάριστων οικοπέδων (akatharista.gov.gr.- Δείτε εδώ πώς θα συμπληρώσετε τη δήλωση).

Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί το αργότερο έως τις 30 Απριλίου, πριν από την επίσημη έναρξη της αντιπυρικής περιόδου την 1η Μαΐου και, σε περίπτωση παράλειψης καθαρισμού, οι δήμοι, όπως και πέρυσι, θα προχωρούν σε αυτεπάγγελτο καθαρισμό, χρεώνοντας το κόστος στον ιδιοκτήτη.

Σημειώνεται πως η μη συμμόρφωση των υπόχρεων με τα προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας επιφέρει πρόστιμο:

• 0,50 ευρώ/τ.μ. για μη καθαρισμένο οικόπεδο, με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ και επιπλέον πρόστιμο 1.000 ευρώ.
• 750 ευρώ για μη τήρηση των μέτρων αποφυγής πυρκαγιών.
• Σε περίπτωση πρόκλησης πυρκαγιάς, το πρόστιμο μπορεί να φτάσει έως και 50.000 ευρώ.

Ανοδος στις τιμές έως και 40%

ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

Μιλώντας στην «Κ» ο Μάνος Κρανίδης, πολιτικός μηχανικός και γραμματέας Ενημέρωσης στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, εξηγεί πως η διάταξη καθαρισμού οικοπέδων αφορά τα κενά οικόπεδα, χωρίς κτίσμα, εντός σχεδίου δόμησης και σε περίμετρο 100 μέτρων γύρω από τον οικισμό. «Σε ό,τι αφορά τον καθαρισμό οικοπέδου σε εκτός σχεδίου δόμηση, τότε η διάταξη αφορά τους ιδιοκτήτες οικοπέδων με κτίσμα, που είναι λιγότεροι», σημειώνει.

«Οι πολίτες έχουν προθεσμία ενός μήνα, κατά τον οποίο μεσολαβεί το Πάσχα, προκειμένου να καθαρίσουν το οικόπεδό τους. Ο χρόνος είναι ασφυκτικός για τους ίδιους, πόσο μάλλον όταν πρέπει να βρεις συνεργείο καθαρισμού», εξηγεί ο κ. Κρανίδης. 

Κατά τον ίδιο, η μικρή προθεσμία αυξάνει τη ζήτηση, με αποτέλεσμα να συντελείται άνοδος στις τιμές καθαρισμού έως και 40%. 

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Κρανίδη, είναι η απομάκρυνση μεγάλων ποσοτήτων βιομάζας από τις γειτονιές. Η διαδικασία αυτή πολλές φορές γίνεται από τους ίδιους τους πολίτες, καθώς, όπως εξηγεί, είναι αδύνατο σε κάποιες περιπτώσεις ένας δήμος να αποκομίζει τόνους βιομάζας από δεκάδες σημεία μέσα σε έναν μήνα. «Την ευθύνη της παραλαβής και της διαχείρισης της βιομάζας από τους καθαρισμούς των οικοπέδων την έχουν οι δήμοι, παρότι δεν είναι ξεκάθαρο», διευκρινίζει.

Τα τηλέφωνα έχουν «σπάσει»

Ο Γιώργος Τσότρος, ιδιοκτήτης συνεργείου καθαρισμού οικοπέδων, επιβεβαιώνει πως τα τηλέφωνα στο γραφείο της επιχείρησής του έχουν «σπάσει».

Ενας καθαρισμός οικοπέδου ξεκινά από 250 ευρώ, ενώ η πιο ακριβή υπηρεσία είναι η αποκομιδή και η ανακύκλωση των ξερών χόρτων, καθώς χρειάζεται ειδικό μηχάνημα, κόστους από 200 έως 260 ευρώ. 

Οπως επισημαίνει στην «Κ», η πλειονότητα των τηλεφωνημάτων αφορούν τη λήψη προσφορών σε πρώτη φάση. Κι ενώ η τελική τιμή διαμορφώνεται ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα του οικοπέδου, ο κ. Τσότρος τονίζει πως ένας καθαρισμός οικοπέδου ξεκινά από 250 ευρώ, ενώ η πιο ακριβή υπηρεσία είναι η αποκομιδή και η ανακύκλωση των ξερών χόρτων, καθώς χρειάζεται ειδικό μηχάνημα.

«Ενας κάδος 8 κυβικών κοστίζει από 200 έως 260 ευρώ. Επομένως ένας καθαρισμός οικοπέδου με όλα τα παραπάνω φτάνει τα 500 ευρώ», τονίζει.

Tips για τους ιδιοκτήτες οικοπέδων

→ Ο ιδιοκτήτης θα πρέπει πάντα να έχει φωτογραφικό υλικό πριν και μετά τον καθαρισμό, ώστε σε περίπτωση πυρκαγιάς να μπορέσει να αποδείξει πως έκανε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες. 

→ Θα πρέπει επίσης να ελέγχει αν είναι δασικό το οικόπεδο, καθώς τότε πρέπει να λάβει άδεια από το Δασαρχείο, πριν από τον καθαρισμό.

→ Σε περίπτωση ατυχήματος ανασφάλιστου εργαζομένου, και οι πολίτες έχουν ευθύνη, καθώς έχουν επιλέξει τον συγκεκριμένο εργαζόμενο να εργαστεί εντός της ιδιοκτησίας τους. 

→ Οταν υπάρχουν περισσότεροι από έναν ιδιοκτήτες, σε περίπτωση που η δήλωση καθαρισμού αφορά όλο το οικόπεδο αρκεί να γίνει δήλωση από έναν. Σε περίπτωση που υπάρχουν κάθετες ιδιοκτησίες, δίνεται η δυνατότητα να υποβάλουν δήλωση όλοι οι ιδιοκτήτες αναφέροντας τις κάθετες ιδιοκτησίες τους.

Παρανοήσεις

Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης, η μεγαλύτερη παρανόηση που υπάρχει είναι στον τρόπο καθαρισμού του οικοπέδου, διαδικασία την οποία οι πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν.

«Ενας καθαρισμός οικοπέδου πρέπει να γίνεται με πολύ συγκεκριμένα βήματα, ώστε ο πολίτης να είναι νομικά καλυμμένος σε περίπτωση ελέγχου. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν όλοι είναι πως ένας καθαρισμός δεν αφορά μόνο το έδαφος, αλλά και την απομάκρυνση της ξερής ύλης από τα δέντρα», εξηγεί.

Υπενθυμίζεται πως ο καθαρισμός περιλαμβάνει την απομάκρυνση ξερών δέντρων, κλαδιών και φυτικής ύλης, το κλάδεμα δέντρων και θαμνώδους βλάστησης, καθώς και την απομάκρυνση εύφλεκτων ή επικίνδυνων υλικών. Τέλος, προβλέπεται η ασφαλής μεταφορά των υπολειμμάτων καθαρισμού.

Ο απαιτούμενος καθαρισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει:

• Υλοτομία και απομάκρυνση ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται άμεσα σε επαφή με κτίσμα.
• Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
• Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
• Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
• Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
• Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

« Ο δήμος καθάρισε 35% των εκτάσεων»

ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Η «Κ» ζήτησε από δημάρχους να κάνουν τον απολογισμό της περσινής επιχείρησης καθαρισμού των οικοπέδων και να καταγράψουν τις φετινές προετοιμασίες ενόψει της αντιπυρικής περιόδου.

Ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, τόνισε πως «σε περίπτωση αυτεπάγγελτου καθαρισμού το πρόστιμο για κάθε ακαθάριστο οικόπεδο είναι 50 λεπτά το τ.μ., ενώ ο ιδιοκτήτης επιβαρύνεται και με το κόστος καθαρισμού. Ομως ενώ οι δήμοι πρέπει να αποδώσουμε άμεσα τα χρήματα στον εργολάβο για τις εργασίες καθαρισμού, δεν γνωρίζουμε πότε θα τα εισπράξουμε από τους πολίτες. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει πολύ μεγάλη δυσκολία να βρούμε σε ποιον θα βεβαιώσουμε το πρόστιμο, διότι δεν είναι δεδομένο ότι το Κτηματολόγιο εμπεριέχει όλους τους ΑΦΜ. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και όταν γνωρίζουμε πού θα βεβαιώσουμε το πρόστιμο, ξέρουμε πως θα εισπράξουμε τα χρήματα ύστερα από δύο, τρία, ακόμα και πέντε χρόνια όταν ένας πολίτης θα εμφανιστεί στον δήμο να πάρει για παράδειγμα μια βεβαίωση, ή ένα πιστοποιητικό που χρειάζετ

Με βάση την περυσινή εμπειρία, ο κ. Κωνσταντέλος σημειώνει πως «ο δήμος χρειάστηκε να καθαρίσει το 35% των ιδιωτικών εκτάσεων με αποτέλεσμα να επωμιστεί ένα επιπλέον έξοδο ύψους 110.000 ευρώ. Πέρυσι καθαρίσαμε αυτεπάγγελτα 500 οικόπεδα, βρήκαμε στοιχεία και ΑΦΜ για τα 350 οικόπεδα ενώ μέχρι στιγμής έχουμε εισπράξει τα πρόστιμα από 220 ιδιοκτήτες».

«Υπάρχουν ασάφειες και κενά»

«Ονομάζονται οικόπεδα ακόμα και τα εκτός σχεδίου, τα οποία εμείς θεωρούμε αγροτεμάχια αν δεν υπάρχει κτίσμα. Υποχρέωση στα αγροτεμάχια πρέπει να υπάρχει μόνο για όσα έχουν κτίσματα» λέει ο δήμαρχος στο Κορωπί, Δημήτρης Κιούσης, επισημαίνοντας μια γκρίζα ζώνη που υπάρχει στο θέμα του καθαρισμού οικοπέδων, σημειώνοντας πως στον δήμο 110.000 στρέμματα βρίσκονται εκτός σχεδίου.

Πέρυσι, οι δημότες καθάρισαν περίπου 8.000 οικόπεδα. «Σε κάποιες περιπτώσεις ο δήμος καθάρισε αυτεπάγγελτα οικόπεδα με κτίσματα εκτός σχεδίου. Το πρόβλημα είναι πως πολλά, ειδικά τα παρατημένα ή αυτά με ασαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς, δεν μπορούμε να τα δούμε στο Κτηματολόγιο και άρα δεν μπορούμε να εισπράξουμε τα πρόστιμα. Λίγα χρήματα έχουμε πάρει πίσω».

Σύμφωνα με τον κ. Κιούση, κάποιες περιοχές έχουν μπει στο σχέδιο, αλλά δεν έχει γίνει πράξη εφαρμογής να ανοίξουν οι κοινόχρηστοι δρόμοι. «Δεν υπάρχει πρόσβαση σε αυτά τα οικόπεδα, πρέπει να γκρεμίσεις δύο περιφράξεις για να μπεις μέσα» λέει ο δήμαρχος, συμπληρώνοντας πως «υπάρχουν ασάφειες και κενά».

Ηταν τεχνικώς αδύνατο

Ο δήμαρχος Μαραθώνα, Στέργιος Τσίρκας, τονίζει στην «Κ» πως «σε δήμους σαν τον δικό μας, που χρειάζεται να καθαριστούν μεγάλες εκτάσεις, είναι δύσκολο να παρακολουθηθεί η διαδικασία. Εχουμε 12.000 οικόπεδα, από τον Βαρνάβα μέχρι και τον Νέο Βουτζά. Είναι πολλοί οι πολίτες που συμμορφώθηκαν, αλλά είναι πολλοί κι αυτοί που δεν το έκαναν. Εμείς καθαρίσαμε όλα τα οικόπεδα, δίπλα σε κατοικίες, για να μην κινδυνεύσουν. Να καθαρίσουμε όμως όλα όσα δεν φρόντισαν οι ιδιοκτήτες τους, ήταν τεχνικώς αδύνατο. Τα πρόστιμα που επιβάλαμε έφτασαν τις 40.000 ευρώ».

Ο δήμαρχος Μαραθώνα εστίασε επίσης στις δυσκολίες της αποκομιδής. «Οι υπηρεσίες του δήμου δουλεύουν έξι μέρες την εβδομάδα, διπλοβάρδια για να μπορέσουν να μαζέψουμε όλα τα υλικά. Τα προβλήματα όμως της αποκομιδής των υλικών και της μεταφοράς τους στη συνέχεια στους κατάλληλους χώρους πρέπει να λυθούν» σημειώνει ο κ. Τσίρκας.

Σε κάθε περίπτωση και οι τρεις δήμαρχοι έκαναν λόγο για ένα σωστό στην ουσία του μέτρο, στο οποίο πέρυσι ανταποκρίθηκαν αρκετοί δημότες, παρά τις δυσκολίες. Σημείωσαν επίσης, πως οι ανακοινώσεις και η προτροπή εκ μέρους τους προς τους πολίτες για να ολοκληρώσουν έγκαιρα τη διαδικασία, έχουν ήδη ξεκινήσει.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ, Βλάσης Σιώμος, δήλωσε στην «Κ» πως φέτος είναι η πρώτη χρονιά που εξαγγέλλονται τόσο έγκαιρα τα κονδύλια για πυροπροστασία στους δήμους. Επισήμανε όμως πως χρειάζονται κάποιες βελτιώσεις έτσι ώστε να λειτουργήσει καλύτερα το μέτρο.

«Ζητήσαμε στην πλατφόρμα που δηλώνουν οι πολίτες τους καθαρισμούς να προστεθεί και η υποχρεωτική αναφορά σε ποιον παρέδωσε τα κλαδιά και τα χόρτα, έτσι ώστε να γίνει ένα σημαντικό βήμα στον περιορισμό της απόρριψής τους χύδην στους δρόμους. Επίσης, δεδομένης της υποστελέχωσης των δήμων, ζητήσαμε να μπορούμε να κάνουμε χρήση υπηρεσίας drone, έτσι ώστε να ελέγχεται αποτελεσματικά και άμεσα τι συμβαίνει με τους καθαρισμούς στα όρια των δήμων».

Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα περυσινά στοιχεία, στην πλατφόρμα akatharista.apps.gov.gr έγιναν 830.000 δηλώσεις καθαρισμών οικοπέδων από τους πολίτες. Εγιναν επίσης 8.100 καταγγελίες από πολίτες για μη καθαρισμούς. Οι έλεγχοι που δηλώθηκαν από όλους τους δήμους της χώρας ότι πραγματοποιήθηκαν, έφτασαν τους 6.300. Από τους 334 δήμους της χώρας στην πλατφόρμα για να ελέγξουν τα στοιχεία των πολιτών, συνδέθηκαν οι 185.

https://www.kathimerini.gr