Οι σπίθες που θρέφουν τη φωτιά των ανατιμήσεων
Οι σπίθες που θρέφουν τη φωτιά των ανατιμήσεων – Επιμένει ο δομικός πληθωρισμός
Στην Ελλάδα ο δομικός πληθωρισμός τρέχει σε ετήσια βάση με ρυθμό 3,8%, έναντι 2,7% στην Ευρωζώνη. Οι δε ανατιμήσεις στα φρέσκα τρόφιμα έχουν αγγίξει τα υψηλότερα επίπεδα εδώ και τρία χρόνια.
Παρά την υποχώρηση του Εθνικού Δείκτη Τιμών καταναλωτή τον Απρίλιο στο 2%, η νέα ανάλυση Ιnflation Monitor της Τράπεζας της Ελλάδας, μας δείχνει ότι ο δομικός πληθωρισμός κινείται σε επίμονα υψηλά επίπεδα.
Οι τσουχτερές ανατιμήσεις στις υπηρεσίες, που τρέχουν με υπερδιπλάσια ταχύτητα από τον συνολικό πληθωρισμό και το ράλι στις τιμές των μη επεξεργασμένων τροφίμων, κρατάνε «αναμμένη» τη φωτιά της ακρίβειας, που εξακολουθεί να τσουρουφλίζει τα νοικοκυριά
Συγκεκριμένα, η υποχώρηση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών τον Απρίλιο στο 2,6%, έναντι 3,1% τον Μάρτιο, αποδίδεται στην οριακή μεταβολή του πληθωρισμού των αγαθών (άνοδος 0,2%), αλλά και στη μείωση των τιμών της ενέργειας, κατά -4,7%. Σημειώνεται ότι οι αντίστοιχες ετήσιες μεταβολές στην Ευρωζώνη ήταν 0,7% και -3,5%, ενώ Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών αυξήθηκε κατά 2,2%.
Όμως ο πυρήνας του πληθωρισμού, εξαιρουμένων των τροφίμων του αλκοόλ, του καπνού και της ενέργειας, ανέβηκε κατά 3,8% σε ετήσια βάση, έναντι 2,7% στην Ευρωζώνη.
Ο δείκτης του δομικού πληθωρισμού μας βοηθάει να σχηματίσουμε μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα των βασικών πληθωριστικών πιέσεων σε μια οικονομία, αφού εξαιρούνται τα αγαθά με τις πιο έντονες μεταπτώσεις τιμών, λόγω εποχικότητας, προσωρινών ελλείψεων κ.λπ.
Υπό αυτή την έννοια, ο υψηλός δομικός πληθωρισμός είναι πιο ανησυχητικός από τους ευμετάβλητους δείκτες των τιμών ενέργειας και τροφίμων
πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος – Inflation Monitor
Η Ελλάδα, στους πίνακες της Εurostat, όπως τους παρουσιάζει η ΤτΕ, έχει τον ένατο υψηλότερο πληθωρισμό ανάμεσα στις 20 χώρες της Ευρωζώνης. Οι τιμές στη χώρα μας αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι στη Μάλτα, τη Σλοβενία, τη Γερμανία και την Ισπανία (χώρες με πληθωρισμό πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης), την Ιταλία, την Πορτογαλία, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, την Κύπρο και τη Γαλλία (χώρες με πληθωρισμό κάτω από τον μέσο όρο).
Σε πληθωριστικές πιέσεις μας ξεπερνάνε οκτώ χώρες: Το Βέλγιο, η Αυστρία, η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Ολλανδία, η Λετονία και η Εσθονία.
Πληθωρισμός ρεκόρ στα φρέσκα τρόφιμα
Στα επί μέρους στοιχεία του πληθωρισμού, όπως τα καταγράφει η ΤτΕ, παρουσιάζονται σημαντικές αποκλίσεις από την Ευρωζώνη. Στο μέτωπο των τροφίμων, ενώ οι τιμές στα επεξεργασμένα τρόφιμα γνωρίζουν οριακή αποκλιμάκωση (-0,6% μαζί με το αλκοόλ και τον καπνό), στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα ο πληθωρισμός τρέχει με σπασμένα φρένα.
Τον Απρίλιο ο πληθωρισμός των φρέσκων τροφίμων αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 7,2%, ο υψηλότερος ρυθμός που έχει καταγραφεί από την περίοδο της έντονης πληθωριστικής κρίσης του 2022 και 2023. Ενδεικτικά το πρώτο δίμηνο του 2025 ο πληθωρισμός στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα ήταν 0,8% και 0,2%, ενώ τον Μάρτιο έκανε άλμα στο 5,8%, το οποίο συνεχίζεται.
Οι αυξήσεις τιμών στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα καταγράφονται τόσο στους δείκτες καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και στα δελτία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανικής Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), που αφορούν τις αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Οι πιο τσουχτερές αυξήσεις στα φρέσκα τρόφιμα αφορούν το ψάρι, το κρέας και τα φρούτα (8,9%, 8,2% και 5,4% αντίστοιχα σε ετήσια βάση σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ).
Απόκλιση από την Ευρωζώνη
Πάντως σε σύγκριση με το 2019, όλα τα παραπάνω τρόφιμα έχουν ακριβύνει αθροιστικά από 31% ως και πάνω από 70%.
Στα επεξεργασμένα τρόφιμα «καίνε» οι ανατιμήσεις στον καφέ και το κακάο, με 10,6% σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ (η οποία περιλαμβάνει στην ίδια κατηγορία και το τσάι, συγκρατώντας ελαφρώς τον δείκτη προς τα κάτω).
Το ΙΕΛΚΑ, που ακολουθεί διαφορετική μεθοδολογία και περιλαμβάνει και τις εκπτώσεις, καταγράφει ακόμα υψηλότερες αυξήσεις. Τα μπισκότα, οι σοκολάτες και τα ζαχαρώδη – που παρασύρονται και από τις αυξήσεις στο κακάο, ακρίβυναν σχεδόν κατά 14,5% και το φρέσκο κρέας πάνω από 10%.
Στην Ευρωζώνη υπάρχει επίσης ψαλίδα στις ανατιμήσεις ανάμεσα στα φρέσκα και στα επεξεργασμένα τρόφιμα, όχι όμως τόσο μεγάλη όσο στην Ελλάδα. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα, μαζί με το αλκοόλ και τον καπνό, ακρίβυναν κατά 2,5%, έναντι 4,9% για τα μη επεξεργασμένα.
Εσωτερικές διαφοροποιήσεις στις τιμές της ενέργειας
Σύμφωνα με την ΤτΕ ο συνολικός δείκτης τιμών των ενεργειακών αγαθών τον Απρίλιο υποχώρησε
κυρίως εξαιτίας των ισχυρών αρνητικών μεταβολών στα υγρά καύσιμα (πετρέλαιο θέρμανσης και καύσιμα κίνησης), κατά -12,9%.
Στον αντίποδα, το ηλεκτρικό ρεύμα συνέχισε να ακριβαίνει και τον Απρίλιο, κατά 4,7%, αν και με πιο αργό ρυθμό από τους προηγούμενους μήνες. Πολύ υψηλή είναι η αύξηση στο φυσικό αέριo, κατά 29% σύμφωνα με τη Εurostat.
Τι περιμένουμε για το μέλλον
Οι Έλληνες καταναλωτές αναμένουν μεσοσταθμική αύξηση του πληθωρισμού 6% το επόμενο δωδεκάμηνο, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΚΤ (Mάρτιος). Αντίστοιχα οι προσδοκίες των καταναλωτών στην Ευρωζώνη αναμένουν πληθωρισμό κοντά στο 2,9%. Οι Έλληνες καταναλωτές είναι σταθερά πιο απαισιόδοξοι για την πορεία του πληθωρισμού σε σύγκριση με τις προβλέψεις των κεντρικών τραπεζών. Αυτό σε ένα βαθμό αντανακλά και την απόκλιση ανάμεσα στον «στατιστικό» πληθωρισμό και στον αισθητό πληθωρισμό της τσέπης μας – που διαμορφώνεται πρωτίστως από τις τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών πρώτης ανάγκης (στέγαση, τρόφιμα, ενέργεια).
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.