Σαν σήμερα 9 Αυγούστου
Σαν σήμερα 9 Αυγούστου: Πέφτει η βόμβα «Fat Man» στο Ναγκασάκι – 5 παράξενες πληροφορίες
Στις 9 Αυγούστου 1945, μόλις τρεις ημέρες μετά την πρωτοφανή καταστροφή της Χιροσίμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούν στη ρίψη της δεύτερης – και μέχρι σήμερα τελευταίας – ατομικής βόμβας που χρησιμοποιήθηκε σε πολεμική σύρραξη. Ο στόχος αυτή τη φορά ήταν το Ναγκασάκι, μια πολυσύχναστη ιαπωνική πόλη με ισχυρή βιομηχανική δραστηριότητα και στρατιωτική σημασία.
Η βόμβα, με την κωδική ονομασία «Fat Man», ήταν τύπου πλουτωνίου και είχε διαφορετικό σχεδιασμό από τον «Little Boy» που είχε ισοπεδώσει τη Χιροσίμα. Ρίχτηκε από το αμερικανικό βομβαρδιστικό B-29 «Bockscar» στις 11:02 π.μ. Το ωστικό κύμα και η θερμική ακτινοβολία από την έκρηξη εξαΰλωσαν χιλιάδες ανθρώπους μέσα σε δευτερόλεπτα, ενώ τα κτίρια σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Το ανθρώπινο τίμημα
Υπολογίζεται ότι πάνω από 70.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν ακαριαία ή πέθαναν μέσα στις επόμενες ημέρες από εγκαύματα και τραύματα. Χιλιάδες άλλοι υπέκυψαν αργότερα σε ασθένειες που προκάλεσε η ραδιενέργεια. Ο τραγικός απολογισμός περιελάμβανε όχι μόνο στρατιωτικούς, αλλά και άμαχους – γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους – καθώς και αιχμαλώτους πολέμου.
Η καταστροφή στο Ναγκασάκι δεν είχε το ίδιο γεωγραφικό εύρος με αυτήν της Χιροσίμα λόγω της ορεινής μορφολογίας της πόλης, όμως η ισχύς της βόμβας ήταν μεγαλύτερη, φτάνοντας τα 21 κιλοτόνους ΤΝΤ. Οι εικόνες που αντίκρισαν οι επιζώντες ήταν αποκαλυπτικές: σπίτια καμένα μέχρι τα θεμέλια, καπνοί που έπνιγαν τον ορίζοντα και σιωπή διακοπτόμενη μόνο από τις κραυγές των τραυματιών.
Η πολιτική και στρατιωτική διάσταση
Η απόφαση για τη ρίψη της δεύτερης βόμβας ελήφθη εν μέσω αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις με την Ιαπωνία και ενίσχυσης της πίεσης για άνευ όρων παράδοση. Οι ΗΠΑ επιδίωκαν να επιδείξουν την αποφασιστικότητά τους και να αποφύγουν μια αιματηρή χερσαία εισβολή, που υπολογιζόταν ότι θα στοίχιζε εκατοντάδες χιλιάδες ζωές.
Η ρίψη στο Ναγκασάκι συνέπεσε και με την είσοδο της Σοβιετικής Ένωσης στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας, γεγονός που ενίσχυσε τον στρατηγικό υπολογισμό της Ουάσινγκτον να τερματίσει τον πόλεμο πριν υπάρξει σοβιετική επιρροή στην περιοχή.
Το τέλος του πολέμου και η παγκόσμια κληρονομιά
Μόλις έξι ημέρες αργότερα, στις 15 Αυγούστου 1945, ο αυτοκράτορας Χιροχίτο ανακοίνωσε την παράδοση της Ιαπωνίας, σηματοδοτώντας το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι δύο ατομικές βόμβες σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι άνοιξαν έναν νέο, τρομακτικό κεφάλαιο στην ιστορία: την πυρηνική εποχή.
Σήμερα, το Ναγκασάκι είναι πόλη-σύμβολο της ειρήνης και του πυρηνικού αφοπλισμού, φιλοξενώντας μουσεία και μνημεία που υπενθυμίζουν τη φρίκη του πολέμου και την ανάγκη να μην επαναληφθεί ποτέ μια τέτοια τραγωδία.
Η ιστορία του «Fat Man» δεν είναι μόνο μια αφήγηση πολεμικής στρατηγικής, αλλά και μια διαρκής προειδοποίηση για τη δύναμη – και τον κίνδυνο – της τεχνολογίας στα χέρια της ανθρωπότητας.
5 πράγματα που δεν ξέρατε για τη βόμβα στο Ναγκασάκι
- Δεν ήταν ο αρχικός στόχος – Η πόλη-στόχος της αποστολής ήταν η Κοκούρα, όμως λόγω πυκνών νεφώσεων και καπνού από προηγούμενο βομβαρδισμό, ο πιλότος αποφάσισε να προχωρήσει στο εναλλακτικό σχέδιο και να χτυπήσει το Ναγκασάκι.
- Διαφορετική τεχνολογία από τη Χιροσίμα – Ο «Fat Man» ήταν βόμβα πλουτωνίου με μηχανισμό εσωτερικής συμπίεσης, ενώ ο «Little Boy» ήταν βόμβα ουρανίου με μηχανισμό καννών.
- Μεγαλύτερη ισχύς, μικρότερη καταστροφή – Αν και η βόμβα στο Ναγκασάκι ήταν ισχυρότερη από εκείνη της Χιροσίμα, η γεωγραφία της πόλης (λόφοι και κοιλάδες) περιόρισε την έκταση της ζημιάς.
- Η βόμβα δεν εξερράγη όπως είχε σχεδιαστεί – Η έκρηξη έγινε 500 μέτρα πάνω από το έδαφος για να μεγιστοποιηθεί η καταστροφή, αλλά ο μηχανισμός είχε μικρές αποκλίσεις από το ιδανικό σημείο έκρηξης.
- Ημέρα με βαρύνουσα ιστορική σύμπτωση – Η 9η Αυγούστου 1945 ήταν και η μέρα που η Σοβιετική Ένωση κήρυξε τον πόλεμο στην Ιαπωνία, αλλά και η μέρα που πολλοί Ιάπωνες άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι η ήττα ήταν αναπόφευκτη.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
48 π.Χ.: Ο Ιούλιος Καίσαρας κατατροπώνει τον Πομπήιο στη μάχη των Φαρσάλων, εξασφαλίζοντας τον πλήρη έλεγχο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ο Πομπήιος διαφεύγει στην Αίγυπτο, όπου και δολοφονείται λίγο αργότερα.
378: Στη μάχη της Αδριανούπολης, ο ρωμαϊκός στρατός υπό τον αυτοκράτορα Ουάλη ηττάται συντριπτικά από τους Βησιγότθους. Ο Ουάλης σκοτώνεται μαζί με τα δύο τρίτα του στρατού του, γεγονός που θεωρείται ο προάγγελος της πτώσης της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
1173: Αρχίζει να κατασκευάζεται το καμπαναριό του Καθεδρικού Ναού της Πίζας από τον αρχιτέκτονα Μπονάνο Πιζάνο. Το μνημείο θα γίνει παγκοσμίως γνωστό ως ο Κεκλιμένος Πύργος της Πίζας, λόγω της χαρακτηριστικής του κλίσης.
1500: Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τη Μεθώνη Μεσσηνίας από τους Ενετούς, κατά τον Β’ Βενετοτουρκικό Πόλεμο, ενισχύοντας τον έλεγχό τους στην Πελοπόννησο.
1828: Υπογράφεται η Σύμβαση της Αλεξάνδρειας ανάμεσα στην Αγγλία και τον Μωχάμετ Άλη της Αιγύπτου, με την οποία συμφωνείται η εκκένωση της Πελοποννήσου από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ. Σημαντικό βήμα προς την απελευθέρωση της Ελλάδας.
1892: Ο Τόμας Έντισον κατοχυρώνει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τον αμφίδρομο τηλέγραφο, συμβάλλοντας περαιτέρω στην επανάσταση των τηλεπικοινωνιών.
1936: Ο Τζέσε Όουενς κατακτά το τέταρτο χρυσό μετάλλιο του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, νικώντας στα 4×100μ. Σπάει όλα τα ρατσιστικά στερεότυπα μπροστά στα μάτια του Χίτλερ και μένει στην Ιστορία ως σύμβολο υπεροχής και αντίστασης.
1942: Στη Βομβάη, ο Μαχάτμα Γκάντι ξεκινά την εκστρατεία «Quit India», απαιτώντας την άμεση αποχώρηση των Βρετανών από την Ινδία. Η μαζική αυτή κινητοποίηση εξελίσσεται σε αιματηρές συγκρούσεις και βίαιη καταστολή από τις αποικιοκρατικές αρχές. Ο Γκάντι και άλλα ηγετικά στελέχη του Ινδικού Κογκρέσου συλλαμβάνονται, αλλά η αντίσταση του ινδικού λαού δυναμώνει, μετατρέποντας το «Quit India» σε ορόσημο στον αγώνα για ανεξαρτησία και εμπνέοντας γενιές αγωνιστών κατά της αποικιοκρατίας.
1942: Πραγματοποιείται το περίφημο «ματς του θανάτου» στο κατεχόμενο Κίεβο. Η ουκρανική ομάδα Σταρτ, αποτελούμενη από παλιούς παίκτες της Δυναμό και Λοκομοτίβ Κιέβου, νικά τους Γερμανούς με 5-3, αψηφώντας τις απειλές για τη ζωή τους. Πολλοί παίκτες εκτελέστηκαν λίγες μέρες μετά.
1945: Τρεις μέρες μετά τη Χιροσίμα, οι ΗΠΑ ρίχνουν τη δεύτερη ατομική βόμβα στην Ιαπωνία, στο Ναγκασάκι. Η βόμβα, με κωδική ονομασία «Fat Man», εξαϋλώνει ακαριαία δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους—εκτιμάται ότι τουλάχιστον 70.000 σκοτώνονται άμεσα—ενώ ο συνολικός αριθμός των νεκρών θα ξεπεράσει τους 80.000 λόγω τραυμάτων και ραδιενέργειας. Το γεγονός επισφραγίζει το οριστικό τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γκρεμίζει το ηθικό της Ιαπωνίας και εγκαινιάζει μια νέα εποχή πυρηνικής απειλής και προβληματισμού για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η καταστροφή του Ναγκασάκι, μαζί με τη Χιροσίμα, παραμένει αξεπέραστο σύμβολο της απόλυτης φρίκης του πολέμου και στοιχειώνει διαχρονικά τη συλλογική μνήμη.
1945: Ο Κόκκινος Στρατός εισβάλλει στη Μαντζουρία, καταλύοντας την ιαπωνική κατοχή και επιταχύνοντας τη συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας.
1956: Στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, εκτελούνται δια απαγχονισμού από τις βρετανικές δυνάμεις οι ΕΟΚΑ αγωνιστές Ανδρέας Ζάκος, Χαρίλαος Μιχαήλ και Ιάκωβος Πατάτσος, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή και συγκίνηση στον κυπριακό και ελλαδικό ελληνισμό.
1960: Η Μαρία Κάλλας καθηλώνει 20.000 θεατές στην Επίδαυρο ερμηνεύοντας τη «Νόρμα» του Μπελίνι. Η παράσταση θεωρείται κορυφαία στιγμή του παγκόσμιου λυρικού θεάτρου και σημείο αναφοράς στην καλλιτεχνική της πορεία.
1962: Ο Ευάγγελος Αβέρωφ ανακοινώνει τη σύσταση Ελληνοτουρκικής Επιτροπής για την επίλυση εκκρεμών και μειονοτικών ζητημάτων, σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης των εντάσεων.
1965: Η Σιγκαπούρη αποβάλλεται από τη Μαλαισία και γίνεται ανεξάρτητο κράτος – η μόνη χώρα στην ιστορία που απέκτησε την ανεξαρτησία της απρόθυμα.
1969: Οπαδοί του Τσαρλς Μάνσον δολοφονούν την έγκυο ηθοποιό Σάρον Τέιτ και τέσσερα ακόμη άτομα στο Λος Άντζελες. Η φρίκη του εγκλήματος σοκάρει την Αμερική και φέρνει στο προσκήνιο τη σκοτεινή πλευρά της χίπικης κουλτούρας.
1974: Ο Τζέραλντ Φορντ ορκίζεται πρόεδρος των ΗΠΑ μετά την παραίτηση του Ρίτσαρντ Νίξον, θέτοντας τέλος στο πολιτικό σοκ του Γουότεργκεϊτ.
1979: Καταργείται στην Ελλάδα το ιατρικό προγαμιαίο πιστοποιητικό, που απαιτούσε υγειονομικό έλεγχο για μεταδοτικά νοσήματα πριν από τον γάμο.
1993: Ξεσπά το σκάνδαλο δωροδοκίας της Μαρσέιγ με πρωταγωνιστή τον Μπερνάρντ Ταπί. Η ομάδα τιμωρείται με υποβιβασμό και ο ποδοσφαιριστής Ζακ Γκλασμάν βραβεύεται από τη FIFA επειδή αποκάλυψε την υπόθεση.
1996: Πραγματοποιείται η τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Ατλάντα. Η Ελλάδα κατακτά 8 μετάλλια (4 χρυσά, 4 αργυρά) και γράφει ιστορία με ονόματα όπως Καχιασβίλι, Δήμας, Κακλαμανάκης και Μελισσανίδης.
2002: Ο Κώστας Κεντέρης κατακτά χρυσό μετάλλιο στα 200 μ. στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του Μονάχου, με ρεκόρ αγώνων 19.85. Ο Έλληνας σπρίντερ είχε προηγηθεί με νίκες στο Παγκόσμιο και στους Ολυμπιακούς, γράφοντας ιστορία.
2014: Στο Φέργκιουσον του Μιζούρι, ο 18χρονος άοπλος Μάικλ Μπράουν δολοφονείται από αστυνομικό. Η υπόθεση πυροδοτεί μαζικές διαδηλώσεις και γίνεται η αρχή του κινήματος Black Lives Matter.
2021: Η NASA ανακοινώνει ότι καπνός από τις πυρκαγιές της Σιβηρίας φτάνει για πρώτη φορά στην ιστορία ως τον γεωγραφικό Βόρειο Πόλο, προκαλώντας ανησυχία για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Γεννήσεις
1938 – Ότο Ρεχάγκελ (Otto Rehhagel), Γερμανός προπονητής ποδοσφαίρου, γεννημένος στο Έσσεν. Ως ποδοσφαιριστής αγωνίστηκε στη Μπουντεσλίγκα, αλλά μεγαλούργησε ως προπονητής στη Γερμανία με την Βέρντερ Βρέμης, κατακτώντας πρωταθλήματα και Kύπελλα, ενώ συνέδεσε το όνομά του με το ελληνικό έπος του Euro 2004, οδηγώντας την Εθνική Ελλάδας στη μεγαλύτερη αθλητική επιτυχία της ιστορίας της. Ξεχώρισε για το πειθαρχημένο παιχνίδι, τη μεθοδικότητα και την έμφαση στην ομαδικότητα, αφήνοντας διεθνές αποτύπωμα ως «βασιλιάς Όθωνας» στα ελληνικά γήπεδα.
1963 – Γουίτνεϊ Χιούστον (Whitney Houston), αμερικανίδα τραγουδίστρια, ηθοποιός και παραγωγός, γεννημένη στο Νιούαρκ του Νιού Τζέρσεϊ στις 9 Αυγούστου. Από μικρή διακρίθηκε με τη φωνή-«σύμβολο» και γνώρισε τεράστια επιτυχία με άλμπουμ όπως τα «Whitney Houston» και «Whitney», κατακτώντας παγκοσμίως τα charts. Αξέχαστη με το «I Will Always Love You» και πρωταγωνίστρια στο «The Bodyguard», κατέκτησε 6 Grammy και πάνω από 200 βραβεία. Αποτέλεσε πρότυπο για καλλιτέχνες, αλλά η προσωπική της ζωή στιγματίστηκε από εθισμούς και περιπέτειες. Έφυγε στις 11 Φεβρουαρίου 2012, αφήνοντας ανεκτίμητη μουσική παρακαταθήκη.
Θάνατοι
803 – Ειρήνη η Αθηναία (Irene of Athens), Βυζαντινή αυτοκράτειρα και η πρώτη γυναίκα που κυβέρνησε μόνη της το Βυζάντιο (797–802). Ανέβηκε στον θρόνο ως σύζυγος του Λέοντα Δ΄ κι αργότερα ανέλαβε αντιβασιλεία στον ανήλικο γιο της Κωνσταντίνο ΣΤ΄, τον οποίο τελικά εκθρόνισε για να γίνει μοναδική αυτοκράτειρα. Διακρίθηκε με τις πολιτικές της δεξιότητες, τη συμβολή της στην αποκατάσταση των εικόνων (Β΄ Σύνοδος Νικαίας, 787) και τη γενναία διαχείριση εσωτερικών και εξωτερικών κρίσεων. Η βασιλεία της σημαδεύτηκε από ίντριγκες, σύγκρουση με τους εικονομάχους και δραματική εξορία μετά την ανατροπή της – αφήνοντας ανεξίτηλο αποτύπωμα ως μοναδική γυναικεία μορφή στον βυζαντινό θρόνο και ιδανικό θέμα πολιτικού-ιστορικού αφιερώματος.
1823 – Μάρκος Μπότσαρης (Markos Botsaris), κορυφαίος αγωνιστής της ελληνικής επανάστασης του 1821, γεννημένος στο Σούλι το 1790. Ηγετική μορφή των Σουλιωτών, διακρίθηκε για τον ηρωισμό και την ανιδιοτέλειά του, συμμετέχοντας σε κρίσιμες μάχες στη Δυτική Στερεά Ελλάδα (Κομπότι, Δερβιζιάννα, Πλάκα). Ορίστηκε στρατηγός Δυτικής Ελλάδας, αλλά απαρνήθηκε τίτλους για την ενότητα του αγώνα. Έπεσε ηρωικά στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου τον Αύγουστο του 1823, σε νυχτερινή επίθεση κατά των Οθωμανών, αποτελώντας διαχρονικό σύμβολο θυσίας, πατριωτισμού και αυταπάρνησης για την ελευθερία.
1962 – Έρμαν Έσε (Hermann Hesse), γερμανός συγγραφέας, ποιητής και ζωγράφος, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1946. Γεννημένος το 1877 στο Καλβ της Βάδης-Βυρτεμβέργης, έγινε παγκοσμίως γνωστός με εμβληματικά έργα όπως «Σιντάρτα», «Ο λύκος της στέπας» και «Το παιχνίδι με τις χάντρες», τα οποία διαπνέονται από υπαρξιακή αναζήτηση, αυτογνωσία και μεταφυσικούς προβληματισμούς. Η γραφή του σημάδεψε τη λογοτεχνία του 20ού αιώνα.
1969 – Σάρον Τέιτ (Sharon Tate), Αμερικανίδα ηθοποιός και μοντέλο, γεννήθηκε το 1943 και καθιερώθηκε ως ανερχόμενο αστέρι του Χόλιγουντ χάρη στη συμμετοχή της σε ταινίες όπως «Valley of the Dolls» (υποψηφιότητα Χρυσής Σφαίρας) και «The Fearless Vampire Killers». Παντρεμένη με τον σκηνοθέτη Ρομάν Πολάνσκι, βρισκόταν στην κορυφή της καριέρας της όταν, στις 9 Αυγούστου 1969 και σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, δολοφονήθηκε άγρια στο σπίτι της στο Λος Άντζελες μαζί με τέσσερις φίλους της από μέλη της «οικογένειας» Μάνσον. Η δολοφονία της συγκλόνισε την Αμερική και παραμένει ένα από τα πιο διαβόητα εγκλήματα στην ιστορία του 20ού αιώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.