Καλά τα παιχνίδια με τον εκλογικό νόμο, αλλά μπορεί να γίνουν μπούμερανγκ
Καλά τα παιχνίδια με τον εκλογικό νόμο, αλλά μπορεί να γίνουν μπούμερανγκ
Η κυβέρνηση θα ήταν φρόνιμο να σταματήσει τα παιχνίδια με τον εκλογικό νόμο. Εκτός και εάν θέλει να κάνει ακόμη πιο βέβαιη την ήττα της
Έχω μιλήσει και άλλες φορές για τα ζητήματα που αφορούν τον εκλογικό νόμο. Πιστεύω ότι χρειάζεται να υπάρχουν ισχυρές παρατάξεις, για την ακρίβεια ένας δικομματισμός, και ο εκλογικός νόμος πρέπει να το ευνοεί αυτό.
Αυτό σημαίνει ότι ναι το εκλογικό σύστημα πρέπει να είναι μια παραλλαγή «ενισχυμένης αναλογικής». Δηλαδή, να εξασφαλίζει την πολυφωνία και την εκπροσώπηση των διαφορετικών ρευμάτων μέσα στην κοινωνία και ταυτόχρονα να ενισχύει το πρώτο κόμμα, ώστε να μπορεί να εξασφαλίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, υπό την προϋπόθεση προφανώς ότι έχει τη στήριξη ενός σημαντικού τμήματος του εκλογικού σώματος.
Βεβαίως όλα αυτά έχουν νόημα υπό την προϋπόθεση ότι το πρώτο κόμμα είναι όντως μια μαζική παράταξη, που με το ποσοστό που συγκεντρώνει στις εκλογές μπορεί να εξασφαλίσει όχι μόνο την κοινοβουλευτική πλειοψηφία αλλά και την ουσιαστική νομιμοποίηση.
Γιατί όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι είναι διαφορετικό να μιλάμε για πρώτο κόμμα στο 38% και διαφορετικό να μιλάμε για πρώτο κόμμα στο 28%.
Τα γράφω όλα αυτά γιατί η κυβέρνηση φαίνεται πως σκέφτεται σοβαρά να αλλάξει τον εκλογικό νόμο, σε δύο βασικές κατευθύνσεις: η πρώτη, να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το μπόνους που θα πάρει το πρώτο κόμμα. Η δεύτερη, να αυξηθεί το «κατώφλι» για την είσοδο στη Βουλή από το 3% στο 5%. Και το μέτρο αυτό ευνοεί το πρώτο κόμμα: εάν το κατώφλι ανέβει, θα αυξηθούν τα κόμματα που δεν θα μπουν στη Βουλή και αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο το πρώτο κόμμα. Και επειδή η κυβέρνηση γνωρίζει ότι δεν θα εξασφαλίσει την αυξημένη πλειοψηφία που το Σύνταγμα απαιτεί, τυχόν αλλαγές στον εκλογικό νόμο, θα ισχύουν όχι στις πρώτες αλλά στις δεύτερες εκλογές.
Πιστεύω ότι τα σχέδια αυτά είναι ιδιαίτερα προβληματικά. Η περαιτέρω αύξηση του μπόνους για το πρώτο κόμμα κινδυνεύει να οδηγήσει σε μια συνθήκη όπου ένα κόμμα σαφώς μειοψηφίας θα βρεθεί να έχει άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, την ώρα που θα έχει απέναντί του την πλειοψηφία της αντιπολίτευσης. Επιπλέον, εάν αυξηθεί το κατώφλι για τα μικρά κόμματα, στην πραγματικότητα θα καταλήξουμε να έχουμε πολίτες δύο κατηγοριών: αυτούς που η ψήφος τους θα μετράει και θα μετατρέπεται σε βουλευτές και αυτούς που η ψήφος του ποτέ δεν θα εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο.
Ακόμη χειρότερα, μια κατάσταση όπου ένα κόμμα θα μπορεί να κυβερνά με ένα πολύ χαμηλό ποσοστό, απλώς και μόνο επειδή έχει την πρωτιά, στην πραγματικότητα θα κλονίσει ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημοκρατία, γιατί πολύ απλά θα εμπεδώσει την αντίληψη ότι πρόκειται απλώς για ένα «στημένο παιχνίδι».
Και βέβαια υπάρχει πάντα ο κίνδυνος για τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη όλα αυτά να γίνουν μπούμερανγκ.
Γιατί ακόμη και εάν φαντάζει πιθανό ένα σενάριο που λέει ότι η Νέα Δημοκρατία θα έχει την πρωτιά στις πρώτες εκλογές δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα τη διατηρήσει και στις δεύτερες εκλογές.
Αντιθέτως, είναι πολύ πιθανό στις δεύτερες εκλογές να λειτουργήσουν μορφές και αντανακλαστικά ευρύτερης συσπείρωσης ακριβώς για να μην πετύχει η μεθόδευση της Νέας Δημοκρατίας. Μορφές συσπείρωσης που θα εκμεταλλευτούν προφανώς τις διευκολύνσεις του εκλογικού νόμου.
Σε μια τέτοια περίπτωση οι εμπνευστές των σημερινών σχεδίων αλλαγής του εκλογικού νόμου, θα βρεθούν αντιμέτωποι με το γεγονός ότι τελικά απλώς διευκόλυναν την ίδια τους την πολιτική ανατροπή.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.