Ξεκινούν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις για τη Διεθνή Συνθήκη για τα Πλαστικά
Ξεκινούν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις για τη Διεθνή Συνθήκη για τα Πλαστικά
Οι ακτιβιστές λένε ότι οι λομπίστες της βιομηχανίας πρέπει να απαγορευτούν από τις συνομιλίες για να εξασφαλιστεί ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα
Οι διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συνθήκη για τη ρύπανση από πλαστικά ξεκινούν και πάλι αυτή την Τρίτη (5 Αυγούστου) στη Γενεύη, με τις εθνικές αντιπροσωπείες να καλούνται να ξεπεράσουν το αδιέξοδο που οδήγησε σε κατάρρευση των συνομιλιών το 2023.
Στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης της πέμπτης συνόδου της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγμάτευσης (INC-5.2), οι διαπραγματευτές θα έχουν δύο εβδομάδες για να καταλήξουν σε κοινή συμφωνία σχετικά με μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συνθήκη κατά της πλαστικής ρύπανσης.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε κλίμα αυξημένης ευαισθητοποίησης για την παγκόσμια κρίση των πλαστικών, με τις περιβαλλοντικές και υγειονομικές συνέπειες να γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς. Η διεθνής κοινότητα δείχνει σημάδια κινητοποίησης, με όλο και περισσότερους ηγέτες και επιστήμονες να ζητούν μια συμφωνία που να ανταποκρίνεται στο μέγεθος της πρόκλησης.
Η «Καμπάνα της Νίκαιας» και το κάλεσμα της επιστημονικής κοινότητας
Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς τον Ιούλιο, υπουργοί και εκπρόσωποι από πάνω από 95 χώρες υπέγραψαν κοινή διακήρυξη, γνωστή ως «Καμπάνα της Νίκαιας» (Nice Wake-Up Call), στην οποία ζητούν ένα φιλόδοξο και ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Κεντρική απαίτηση: μια προσέγγιση που θα καλύπτει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πλαστικών, περιλαμβάνοντας υποχρεωτικά όρια στην παραγωγή και κατάργηση τοξικών χημικών ουσιών.
Την ίδια εβδομάδα, περισσότεροι από 60 κορυφαίοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο απηύθυναν ανοιχτή επιστολή προς τις κυβερνήσεις, καλώντας τες να δεσμευτούν σε φιλόδοξες και εφαρμόσιμες λύσεις στη Γενεύη.
«Δεν είναι απλώς ένα κάλεσμα για δράση – είναι η επιστημονική κοινότητα που καταθέτει τη μαρτυρία της», δήλωσε ο Καθηγητής Στιβ Φλέτσερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Revolution Plastics και αρχισυντάκτης του επιστημονικού περιοδικού Cambridge Prisms: Plastics.
«Έχουμε παρακολουθήσει τη συσσώρευση αποδείξεων εδώ και δεκαετίες. Αυτή η συνθήκη είναι το τεστ για το αν ο κόσμος είναι έτοιμος να διαχειριστεί τα πλαστικά με βάση την κλίμακα και την επείγουσα φύση της κρίσης».
Τι ζητούν οι επιστήμονες;
Για την επιστημονική κοινότητα, το INC-5.2 αποτελεί την τελευταία και καλύτερη ευκαιρία για μια παγκόσμια, δεσμευτική συμφωνία που θα αντιμετωπίζει όλο τον κύκλο ζωής του πλαστικού, όχι μόνο τα απόβλητα.
Κάποιες πετρελαιοπαραγωγές χώρες προτιμούν να επικεντρωθούν στη διαχείριση των αποβλήτων, θεωρώντας περιττό τον περιορισμό της παραγωγής.
Ωστόσο, οι επιστήμονες προτείνουν έναν τεκμηριωμένο οδικό χάρτη που περιλαμβάνει στόχους για τη μείωση της παραγωγής, υγειονομικές διασφαλίσεις για την προστασία των ανθρώπων και σαφείς ρυθμίσεις για το παγκόσμιο εμπόριο πλαστικών.
«Υπάρχουν σαφή και αυξανόμενα στοιχεία ότι τα πλαστικά απειλούν σοβαρά την ανθρώπινη υγεία. Κι όμως, η προσέγγιση του θέματος της υγείας παραμένει ασαφής στο σχέδιο της συνθήκης», δήλωσε η Δρ Κρεσίντα Μπάουιερ , αναπληρώτρια διευθύντρια του Revolution Plastics Institute στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ. «Η συνθήκη πρέπει να ενσωματώνει άμεσα την προστασία της υγείας στις βασικές της δεσμεύσεις».
Η Καθηγήτρια Μαρία Ιβάνοβα , από το Πανεπιστήμιο Northeastern στις ΗΠΑ, επισημαίνει επίσης ότι η συνθήκη πρέπει να εντάξει και τη διάσταση του εμπορίου.
«Το παγκόσμιο εμπόριο είναι ο συνδετικός ιστός της οικονομίας των πλαστικών. Άρα, πρέπει να είναι και μέρος της λύσης. Αν θέλουμε η συνθήκη να είναι περιβαλλοντικά φιλόδοξη και θεσμικά σταθερή, πρέπει να αποκλείσουμε τη βιομηχανική χειραγώγηση και το greenwashing».
Προσκόμματα από τη βιομηχανία πλαστικών
Σύμφωνα με το Κέντρο για το Διεθνές Δίκαιο του Περιβάλλοντος (CIEL), στις διαπραγματεύσεις στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας παρευρέθηκαν 220 λομπίστες της πετρελαϊκής βιομηχανίας – η μεγαλύτερη μεμονωμένη «αντιπροσωπεία», ξεπερνώντας σε αριθμό ακόμη και την Ε.Ε. και όλα τα κράτη-μέλη της.
Μια νέα έκθεση της Greenpeace UK αποκαλύπτει ότι η συνθήκη απειλείται από την επιθετική τακτική κορυφαίων πετροχημικών εταιρειών, οι οποίες έχουν καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να περιορίσουν τη φιλοδοξία της συμφωνίας.
Από την έναρξη της διαδικασίας το 2022, οι εταιρείες Dow, ExxonMobil, BASF, Chevron Phillips, Shell, SABIC και INEOS έχουν αποστείλει 70 λομπίστες στις διαπραγματεύσεις.
Σύμφωνα με τη Greenpeace, αυτοί οι εκπρόσωποι προωθούν ψευδείς λύσεις όπως η χημική ανακύκλωση, ενώ αντιδρούν σθεναρά σε περιορισμούς στην παραγωγή πλαστικών.
Παράλληλα, οι ίδιες εταιρείες αυξάνουν την παραγωγή. Μόνο οι επτά αυτές επιχειρήσεις έχουν παραγάγει τόσους τόνους πλαστικού που αντιστοιχούν σε 6,3 εκατομμύρια φορτηγά απορριμμάτων – δηλαδή πέντε και μισά φορτηγά κάθε λεπτό από την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι όσοι έχουν τα περισσότερα να χάσουν από πραγματική ρύθμιση είναι αυτοί που προσπαθούν περισσότερο να την μπλοκάρουν», δήλωσε η Άννα Ντίσκι, συγγραφέας της έκθεσης και υπεύθυνη εκστρατειών για τα πλαστικά στην Greenpeace UK.
«Δεν μπορούμε να αφήσουμε τις εταιρείες που κερδίζουν από τη ρύπανση να γράψουν τους κανόνες. Αν το κάνουμε, θα καταλήξουμε με μια συνθήκη χωρίς δόντια. Ήρθε η ώρα να αποκλειστούν οι λομπίστες από τις διαπραγματεύσεις και να σταθούν τα κράτη-μέλη στο ύψος των περιστάσεων».
Ο καθηγητής Φλέτσερ προσθέτει: «Η επιστημονική συναίνεση είναι ξεκάθαρη. Το μόνο ερώτημα είναι αν οι κυβερνήσεις θα την ακολουθήσουν. Αυτή η συνθήκη μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα – αλλά μόνο αν αποφύγουμε τις παγίδες των εθελοντικών δεσμεύσεων και των τεχνολογικών προσχημάτων. Αυτή είναι η τελευταία μας ευκαιρία να δράσουμε με τόλμη.»
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.