Νέο ελληνικό δράμα τινάζει στον αέρα το ευρώ
Η Γαλλία βουλιάζει στο χρέος
– Το έλλειμμα εκτοξεύεται, οι αγορές τρέμουν νέο ελληνικό σενάριο και
το ευρώ κινδυνεύει με κατάρρευση. Συναγερμός στην Ευρωζώνη
Νέο ελληνικό δράμα τινάζει στον αέρα το ευρώ – Χρέος-μαμούθ, κατάρρευση ομολόγων και παγκόσμια κρίση λόγω Γαλλίας
Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης,
βυθίζεται σε δημοσιονομικό χάος με χρέος-μαμούθ, εκρηκτικό έλλειμμα και
πολιτική αστάθεια που θυμίζουν το ελληνικό δράμα, σύμφωνα με άρθρο του
ερευνητή στο American Enterprise Institute και πρώην αναπληρωτή
διευθυντή ΔΝΤ Desmond Lachman στο Project Syndicate.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει, στο εμβληματικό τους βιβλίο του 2009, οι Kenneth Rogoff και Carmen M. Reinhart έδειξαν ότι, όταν αντιμετωπίζουμε κρίσεις χρέους, οι τέσσερις πιο επικίνδυνες λέξεις που μπορεί να ειπωθούν είναι: «Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά».
Καθώς το δημόσιο χρέος της Γαλλίας εκτοξεύεται –βυθίζοντας τη χώρα σε πολιτική κρίση, μέσα στην οποία τρεις πρωθυπουργοί έχουν ήδη αποπεμφθεί από τότε που ο Πρόεδρος Emmanuel Macron προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο του περασμένου έτους– η παρατήρηση αυτή είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
Το να πει κανείς ότι τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας βρίσκονται σε μη βιώσιμη πορεία αποτελεί τεράστια υποτίμηση.
Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν δεν ληφθούν διορθωτικά δημοσιονομικά μέτρα, το έλλειμμα θα παραμείνει στο 6% του ΑΕΠ στο άμεσο μέλλον, οδηγώντας τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ στο 128% έως το 2030 – σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της Ελλάδας στην αρχή της κρίσης χρέους το 2010.
Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που οι αποδόσεις των γαλλικών κρατικών ομολόγων έχουν ήδη φθάσει σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα της Ιταλίας, η οποία είναι βαριά επιβαρυμένη με χρέος.
Είτε το παραδέχεται είτε όχι η κυβέρνηση, η Γαλλία είναι ακόμη μία χώρα της ευρωζώνης που άφησε τα δημόσια οικονομικά της να ξεφύγουν εκτός ελέγχου, παρά το γεγονός ότι στερείται ανεξάρτητη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να μετριάσει τον πόνο της λιτότητας.
Με δημόσιες δαπάνες στο 57% του ΑΕΠ, οι κρατικές δαπάνες της είναι εξαιρετικά υψηλές.
Ωστόσο, διαθέτει ήδη πολύ υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, με τα έσοδα να ανέρχονται στο 51% του ΑΕΠ.
Αυτό σημαίνει ότι η μοναδική πραγματική επιλογή για τη μείωση του ελλείμματος είναι οι περικοπές δαπανών – όχι η αύξηση εσόδων.
Το πρόβλημα είναι ότι τα κόμματα της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς, που κυριαρχούν στην Εθνοσυνέλευση, έχουν δείξει ελάχιστη διάθεση για περικοπές δαπανών – και ιδιαίτερα για μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό.
Σε λιγότερο από δύο χρόνια, τέσσερις πρωθυπουργοί αποπέμφθηκαν επειδή απέτυχαν να προωθήσουν διορθωτικό προϋπολογισμό, και, κρίνοντας από τις δημοσκοπήσεις, μία νέα εκλογική αναμέτρηση δεν θα άλλαζε ουσιαστικά τη σύνθεση της Εθνοσυνέλευσης.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς ο νεοδιορισθείς πρωθυπουργός, Sebastien Lecornoux, μια κεντροδεξιά προσωπικότητα και στενός σύμμαχος του Macron, θα καταφέρει να έχει καλύτερα αποτελέσματα.
Ακόμη κι αν η Γαλλία διέθετε την πολιτική βούληση να συγκρατήσει τις δημόσιες δαπάνες της, το έργο θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο.
Η οικονομική ανάπτυξη είναι ήδη αναιμική και οι αντίξοοι άνεμοι εντείνονται, καθώς τόσο το ισχυρό ευρώ όσο και οι τιμωρητικοί δασμοί του Αμερικανού Προέδρου Donald Trump ασκούν πιέσεις στις εξαγωγές.
Υπό αυτές τις συνθήκες, τα μέτρα λιτότητας θα είναι ιδιαίτερα επώδυνα.
Και δεδομένης της αδυναμίας της Γαλλίας να μετριάσει το πλήγμα μέσω υποτίμησης του νομίσματος ή χαλαρής νομισματικής πολιτικής, ο κίνδυνος ύφεσης είναι υψηλός.
H κρίση χρέους της Ελλάδας
«Οι επιπτώσεις εκτείνονται πολύ πέρα από τη Γαλλία. Αν η κρίση χρέους της Ελλάδας μπορούσε να επηρεάσει τις παγκόσμιες αγορές, τότε μια τέτοια κρίση στη Γαλλία –η οποία διαθέτει μια πολύ μεγαλύτερη οικονομία– θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή αναταραχή» γράφει ο Lachman και προσθέτει: «Θα μπορούσε ακόμη να στρέψει την προσοχή των “τιμωρών των αγορών ομολόγων” στην επικίνδυνη κατάσταση των δημόσιων οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν αποφασίσουν να στοχεύσουν τις ΗΠΑ, η παγκόσμια οικονομία θα εισέλθει σε μια περίοδο ακραίας –και παρατεταμένης– αναταραχής».
Ωστόσο, τα νέα δεν είναι όλα αρνητικά. Σε αντίθεση με το 2010, όταν η Ελλάδα παρασύρθηκε από την κρίση χρέους, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαθέτει πλέον τα εργαλεία για να στηρίξει τη γαλλική οικονομία, αν χρειαστεί.
Και καθώς η κατάρρευση της γαλλικής οικονομίας θα σήμαινε σχεδόν βέβαια το τέλος του ευρώ, η ΕΚΤ έχει ισχυρό κίνητρο να παρέμβει.
Παρά ταύτα, αν ληφθεί υπόψη το ποσό που θα απαιτηθεί για να κρατηθεί η γαλλική οικονομία ζωντανή –και η αυξανόμενη επιρροή της άκρας δεξιάς στη Γερμανία– η ΕΚΤ πιθανότατα θα ακολουθήσει το μοντέλο του ΔΝΤ, συνδέοντας τη δανειοδότηση με σχετικά αυστηρούς όρους.
Και η βαθιά διχασμένη πολιτική τάξη της Γαλλίας πιθανότατα θα αντισταθεί σε ένα τόσο πικρό «δημοσιονομικό φάρμακο» για όσο το δυνατόν περισσότερο – μέχρι να μην μπορεί πλέον να προσποιείται ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.
Και εκείνη η στιγμή θα έρθει μόνο όταν βρεθεί αντιμέτωπη με την προοπτική μιας κατάρρευσης στην αγορά κρατικών ομολόγων.
Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα πιθανό ότι τελικά η ΕΚΤ θα παρέμβει για να διασώσει τη Γαλλία, εξασφαλίζοντας την επιβίωση της ευρωζώνης.
Όμως, πριν συμβεί αυτό, είναι πολύ πιθανό να δούμε έντονη μεταβλητότητα, η οποία θα μπορούσε να αντηχήσει στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
«Ο Lecornou σίγουρα έχει μπροστά του ένα πολύ δύσκολο έργο» καταλήγει ο Lachman.
www.bankingnews.gr
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει, στο εμβληματικό τους βιβλίο του 2009, οι Kenneth Rogoff και Carmen M. Reinhart έδειξαν ότι, όταν αντιμετωπίζουμε κρίσεις χρέους, οι τέσσερις πιο επικίνδυνες λέξεις που μπορεί να ειπωθούν είναι: «Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά».
Καθώς το δημόσιο χρέος της Γαλλίας εκτοξεύεται –βυθίζοντας τη χώρα σε πολιτική κρίση, μέσα στην οποία τρεις πρωθυπουργοί έχουν ήδη αποπεμφθεί από τότε που ο Πρόεδρος Emmanuel Macron προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο του περασμένου έτους– η παρατήρηση αυτή είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
Το να πει κανείς ότι τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας βρίσκονται σε μη βιώσιμη πορεία αποτελεί τεράστια υποτίμηση.
Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν δεν ληφθούν διορθωτικά δημοσιονομικά μέτρα, το έλλειμμα θα παραμείνει στο 6% του ΑΕΠ στο άμεσο μέλλον, οδηγώντας τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ στο 128% έως το 2030 – σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της Ελλάδας στην αρχή της κρίσης χρέους το 2010.
Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που οι αποδόσεις των γαλλικών κρατικών ομολόγων έχουν ήδη φθάσει σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα της Ιταλίας, η οποία είναι βαριά επιβαρυμένη με χρέος.
Είτε το παραδέχεται είτε όχι η κυβέρνηση, η Γαλλία είναι ακόμη μία χώρα της ευρωζώνης που άφησε τα δημόσια οικονομικά της να ξεφύγουν εκτός ελέγχου, παρά το γεγονός ότι στερείται ανεξάρτητη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να μετριάσει τον πόνο της λιτότητας.
Με δημόσιες δαπάνες στο 57% του ΑΕΠ, οι κρατικές δαπάνες της είναι εξαιρετικά υψηλές.
Ωστόσο, διαθέτει ήδη πολύ υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, με τα έσοδα να ανέρχονται στο 51% του ΑΕΠ.
Αυτό σημαίνει ότι η μοναδική πραγματική επιλογή για τη μείωση του ελλείμματος είναι οι περικοπές δαπανών – όχι η αύξηση εσόδων.
Το πρόβλημα είναι ότι τα κόμματα της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς, που κυριαρχούν στην Εθνοσυνέλευση, έχουν δείξει ελάχιστη διάθεση για περικοπές δαπανών – και ιδιαίτερα για μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό.
Σε λιγότερο από δύο χρόνια, τέσσερις πρωθυπουργοί αποπέμφθηκαν επειδή απέτυχαν να προωθήσουν διορθωτικό προϋπολογισμό, και, κρίνοντας από τις δημοσκοπήσεις, μία νέα εκλογική αναμέτρηση δεν θα άλλαζε ουσιαστικά τη σύνθεση της Εθνοσυνέλευσης.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς ο νεοδιορισθείς πρωθυπουργός, Sebastien Lecornoux, μια κεντροδεξιά προσωπικότητα και στενός σύμμαχος του Macron, θα καταφέρει να έχει καλύτερα αποτελέσματα.
Ακόμη κι αν η Γαλλία διέθετε την πολιτική βούληση να συγκρατήσει τις δημόσιες δαπάνες της, το έργο θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο.
Η οικονομική ανάπτυξη είναι ήδη αναιμική και οι αντίξοοι άνεμοι εντείνονται, καθώς τόσο το ισχυρό ευρώ όσο και οι τιμωρητικοί δασμοί του Αμερικανού Προέδρου Donald Trump ασκούν πιέσεις στις εξαγωγές.
Υπό αυτές τις συνθήκες, τα μέτρα λιτότητας θα είναι ιδιαίτερα επώδυνα.
Και δεδομένης της αδυναμίας της Γαλλίας να μετριάσει το πλήγμα μέσω υποτίμησης του νομίσματος ή χαλαρής νομισματικής πολιτικής, ο κίνδυνος ύφεσης είναι υψηλός.
H κρίση χρέους της Ελλάδας
«Οι επιπτώσεις εκτείνονται πολύ πέρα από τη Γαλλία. Αν η κρίση χρέους της Ελλάδας μπορούσε να επηρεάσει τις παγκόσμιες αγορές, τότε μια τέτοια κρίση στη Γαλλία –η οποία διαθέτει μια πολύ μεγαλύτερη οικονομία– θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή αναταραχή» γράφει ο Lachman και προσθέτει: «Θα μπορούσε ακόμη να στρέψει την προσοχή των “τιμωρών των αγορών ομολόγων” στην επικίνδυνη κατάσταση των δημόσιων οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν αποφασίσουν να στοχεύσουν τις ΗΠΑ, η παγκόσμια οικονομία θα εισέλθει σε μια περίοδο ακραίας –και παρατεταμένης– αναταραχής».
Ωστόσο, τα νέα δεν είναι όλα αρνητικά. Σε αντίθεση με το 2010, όταν η Ελλάδα παρασύρθηκε από την κρίση χρέους, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαθέτει πλέον τα εργαλεία για να στηρίξει τη γαλλική οικονομία, αν χρειαστεί.
Και καθώς η κατάρρευση της γαλλικής οικονομίας θα σήμαινε σχεδόν βέβαια το τέλος του ευρώ, η ΕΚΤ έχει ισχυρό κίνητρο να παρέμβει.
Παρά ταύτα, αν ληφθεί υπόψη το ποσό που θα απαιτηθεί για να κρατηθεί η γαλλική οικονομία ζωντανή –και η αυξανόμενη επιρροή της άκρας δεξιάς στη Γερμανία– η ΕΚΤ πιθανότατα θα ακολουθήσει το μοντέλο του ΔΝΤ, συνδέοντας τη δανειοδότηση με σχετικά αυστηρούς όρους.
Και η βαθιά διχασμένη πολιτική τάξη της Γαλλίας πιθανότατα θα αντισταθεί σε ένα τόσο πικρό «δημοσιονομικό φάρμακο» για όσο το δυνατόν περισσότερο – μέχρι να μην μπορεί πλέον να προσποιείται ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.
Και εκείνη η στιγμή θα έρθει μόνο όταν βρεθεί αντιμέτωπη με την προοπτική μιας κατάρρευσης στην αγορά κρατικών ομολόγων.
Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα πιθανό ότι τελικά η ΕΚΤ θα παρέμβει για να διασώσει τη Γαλλία, εξασφαλίζοντας την επιβίωση της ευρωζώνης.
Όμως, πριν συμβεί αυτό, είναι πολύ πιθανό να δούμε έντονη μεταβλητότητα, η οποία θα μπορούσε να αντηχήσει στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
«Ο Lecornou σίγουρα έχει μπροστά του ένα πολύ δύσκολο έργο» καταλήγει ο Lachman.
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.