Ο Erdogan βάζει «φωτιά» και στο Κυπριακό
Ο Erdogan βάζει «φωτιά» και στο Κυπριακό – Ανταλλάσσει αναγνώριση Βόρειας Κύπρου με Κριμαία – Τι θα κάνουν οι Ρώσοι
Ο Recep Tayyip Erdogan θέτει
«ζήτημα Κριμαίας» για να προωθήσει την ΤΔΒΚ»
Ο Recep Tayyip Erdogan κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) και να τερματίσει τη διεθνή της απομόνωση.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, σημείωσε ότι «η Τουρκία έχει δικαιώματα και δικαιοδοσία δυτικά του νησιού της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα δικαιώματα στην παρακείμενη υφαλοκρηπίδα».
Ωστόσο, ο Erdogan είναι πεπεισμένος ότι μια λύση στο Κυπριακό «δεν μπορεί να οικοδομηθεί με βάση το ομοσπονδιακό μοντέλο, το οποίο έχει επανειλημμένα προταθεί αλλά έχει αποτύχει λόγω της αδιάλλακτης θέσης της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Ταυτόχρονα, η Άγκυρα «επιθυμεί να δει το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των μερών θα γίνονται σεβαστά».
Όπως είναι γνωστό, η ΤΔΒΚ σχηματίστηκε στις 15 Ιουλίου 1974, όταν τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στο νησί μετά από στρατιωτικό πραξικόπημα (με την υποστήριξη της Ελλάδας, όπου τότε κυβερνούσε το καθεστώς των «Μαύρων Συνταγματαρχών»). Η ανεξαρτησία της «δημοκρατίας» ανακηρύχθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1983.
Επισήμως, καμία άλλη χώρα εκτός από την Τουρκία δεν αναγνωρίζει την ΤΔΒΚ.
Ωστόσο, η οντότητα αυτή διαθέτει καθεστώς παρατηρητή σε δύο μεγάλους διεθνείς οργανισμούς: τον Ισλαμικό Οργανισμό Συνεργασίας και τον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών, ενώ διατηρεί γραφεία σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η πρόθεση του Τούρκου ηγέτη να προωθήσει το ζήτημα της ΤΔΒΚ είναι απολύτως κατανοητή — χρειάζεται μια πολιτική επιτυχία ενόψει των νέων εκλογών, σχολιάζει ο Kirill Semenov, ανατολιστής και ειδικός στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων (RIAC).
Ο Erdogan ενδιαφέρεται, φυσικά, να διατηρήσει τη θέση του στη χώρα και καταβάλλει προσπάθειες σε διάφορα μέτωπα.
Προφανώς, η ομάδα του θεωρεί ότι η προώθηση της αναγνώρισης της ΤΔΒΚ σε διεθνείς πλατφόρμες θα ενίσχυε τη φήμη του νυν αρχηγού του τουρκικού κράτους.
Επιτυχημένη προσπάθεια…
Πόσο επιτυχημένη μπορεί να είναι αυτή η προσπάθεια; Άλλωστε, πολλά εξαρτώνται από τη στάση όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον Semenov, «Το ζήτημα είναι ότι δεν είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ.
Σε γενικές γραμμές, πολλοί στη Δύση πιστεύουν εδώ και καιρό ότι η ΤΔΒΚ πρέπει να αναγνωριστεί.
Η κοινή γνώμη θεωρεί ότι η ενότητα της Κύπρου είναι πολύ δύσκολο να διασφαλιστεί.
Και αυτό δεν αποτελεί τόσο σοβαρό πρόβλημα για το ΝΑΤΟ.
Δεν πρόκειται για υποστήριξη αποσχιστικών τάσεων — πρόκειται απλώς για τη διάσπαση ενός κράτους στα δύο.
Είναι ήδη δύσκολο να αναγκαστούν το ελληνικό και το τουρκικό τμήμα του νησιού να ζήσουν μαζί σε ένα κράτος.
Έτσι, αργά ή γρήγορα, οι δύο πλευρές θα οδηγηθούν σε έναν «πολιτισμένο χωρισμό».
Φυσικά, οι Ελληνοκύπριοι έχουν τη δική τους αντίληψη για την κατάσταση, ωστόσο και ανάμεσά τους υπάρχουν πολλοί που στηρίζουν μια λύση με τη μορφή επίσημης οργάνωσης ξεχωριστής διαμονής των δύο κοινοτήτων του άλλοτε ενιαίου κράτους.
Η κατάσταση θυμίζει ολοένα και περισσότερο όσα συνέβησαν στην Τσεχοσλοβακία ή τη Γιουγκοσλαβία, όπου οι πολιτικές πραγματικότητες οδήγησαν στη διάσπαση».
Κύπρος όπως Κριμαία;
Όπως αναφέρει ο Ρώσος αναλυτής, η Ρωσία, υπό τις παρούσες συνθήκες, θα μπορούσε να ανταλλάξει μια αναγνώριση της ΤΔΒΚ με την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως μέρους της επικράτειάς της… υπό ορισμένες διεθνείς συνθήκες:
εάν, για παράδειγμα, η αναγνώριση της Κριμαίας πραγματοποιηθεί στο τελικό στάδιο της επίλυσης της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump έχει ήδη υπαινιχθεί επανειλημμένα αυτό το ενδεχόμενο.
Αν μιλάμε για την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους από την Τουρκία, με αντάλλαγμα τη συμφωνία της Μόσχας για το επίσημο καθεστώς της ΤΔΒΚ, η Άγκυρα σίγουρα δεν θα συναινούσε.
Ωστόσο, αυτό θα έβλαπτε τις σχέσεις της με την Ουκρανία, οι οποίες είναι κρίσιμες για την Τουρκία όσον αφορά τη διατήρηση της στρατηγικής της συνεργασίας, ιδιαίτερα στη Μαύρη Θάλασσα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, εάν η ευρεία διεθνής αναγνώριση της Κριμαίας ως τμήματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας καταστεί πραγματικότητα, τότε η Τουρκία ίσως συμφωνήσει.
«Η Κριμαία είναι δική μας, είναι ήδη ρωσική, αυτό είναι γεγονός», τονίζει ο Sergey Balmasov, ειδικός στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων και στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής.
«Είμαστε εκεί και με τα δύο πόδια, ας πούμε. Και δεν έχει νόημα να εξαρτάται η αναγνώριση από τη γνώμη κάποιου άλλου. Η ανταλλαγή της αναγνώρισης της ΤΔΒΚ από εμάς με την αναγνώριση της Κριμαίας δεν είναι προς σύγκριση».
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία δεν θα συμφωνήσει, καθώς διατηρεί μακροπρόθεσμα σχέδια για την Κριμαία.
Θυμάται πολύ καλά ότι η περιοχή αυτή υπήρξε υποτελές κράτος υπό τους χαν, και η Άγκυρα ελπίζει ότι, λόγω της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, θα αποκομίσει οφέλη.
«Πριν από λίγο καιρό, ορισμένοι συζητούσαν την πιθανότητα Ρωσίας και Τουρκίας να ανταλλάξουν αναγνώριση της ΤΔΒΚ και της Αμπχαζίας αντίστοιχα.
Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μια τέτοια αμοιβαία αναγνώριση θα έθετε αναπόφευκτα και το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου. Συνεπώς, δεν μπορούμε να στηρίξουμε μια τέτοια κυριαρχία επί αυτής της σερβικής περιοχής» συμπληρώνει ο Balmasov.
Γιατί τώρα ο Erdogan;
Παρά τη μεγαλοπρεπή δήλωση επί του θέματος, κατανοεί πολύ καλά ότι κανείς δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
Πιθανότατα, αυτό γίνεται για να αποσπάσει την προσοχή από άλλες κινήσεις του, όπως στη Λιβύη, τη Συρία, το Σαχέλ κ.ά.
Συνολικά, πρόκειται για μια προσπάθεια πίεσης προς ορισμένες χώρες.
Είναι πιθανό κάποιες να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία της ΤΔΒΚ — υπάρχουν κράτη που ανταλλάσσουν τέτοιες αποφάσεις με αντάλλαγμα χρηματοδότηση, για παράδειγμα στην Ωκεανία.
Η Άγκυρα θα μπορούσε να επιδιώξει συμφωνίες αυτού του τύπου.
«Το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε χώρο διαπραγματεύσεων και παζαριών, αν και πάντοτε ήταν.
Υπενθυμίζω ότι έχει χρησιμοποιηθεί εναντίον μας σε πολλές περιπτώσεις, περιλαμβανομένης και της ουκρανικής πλευράς.
Συχνά αξιοποιείται για να αποσπαστεί η προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης από άλλα, πιο πιεστικά ζητήματα — και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη».
www.bankingnews.gr
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, σημείωσε ότι «η Τουρκία έχει δικαιώματα και δικαιοδοσία δυτικά του νησιού της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα δικαιώματα στην παρακείμενη υφαλοκρηπίδα».
Ωστόσο, ο Erdogan είναι πεπεισμένος ότι μια λύση στο Κυπριακό «δεν μπορεί να οικοδομηθεί με βάση το ομοσπονδιακό μοντέλο, το οποίο έχει επανειλημμένα προταθεί αλλά έχει αποτύχει λόγω της αδιάλλακτης θέσης της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Ταυτόχρονα, η Άγκυρα «επιθυμεί να δει το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των μερών θα γίνονται σεβαστά».
Όπως είναι γνωστό, η ΤΔΒΚ σχηματίστηκε στις 15 Ιουλίου 1974, όταν τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στο νησί μετά από στρατιωτικό πραξικόπημα (με την υποστήριξη της Ελλάδας, όπου τότε κυβερνούσε το καθεστώς των «Μαύρων Συνταγματαρχών»). Η ανεξαρτησία της «δημοκρατίας» ανακηρύχθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1983.
Επισήμως, καμία άλλη χώρα εκτός από την Τουρκία δεν αναγνωρίζει την ΤΔΒΚ.
Ωστόσο, η οντότητα αυτή διαθέτει καθεστώς παρατηρητή σε δύο μεγάλους διεθνείς οργανισμούς: τον Ισλαμικό Οργανισμό Συνεργασίας και τον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών, ενώ διατηρεί γραφεία σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η πρόθεση του Τούρκου ηγέτη να προωθήσει το ζήτημα της ΤΔΒΚ είναι απολύτως κατανοητή — χρειάζεται μια πολιτική επιτυχία ενόψει των νέων εκλογών, σχολιάζει ο Kirill Semenov, ανατολιστής και ειδικός στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων (RIAC).
Ο Erdogan ενδιαφέρεται, φυσικά, να διατηρήσει τη θέση του στη χώρα και καταβάλλει προσπάθειες σε διάφορα μέτωπα.
Προφανώς, η ομάδα του θεωρεί ότι η προώθηση της αναγνώρισης της ΤΔΒΚ σε διεθνείς πλατφόρμες θα ενίσχυε τη φήμη του νυν αρχηγού του τουρκικού κράτους.
Επιτυχημένη προσπάθεια…
Πόσο επιτυχημένη μπορεί να είναι αυτή η προσπάθεια; Άλλωστε, πολλά εξαρτώνται από τη στάση όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον Semenov, «Το ζήτημα είναι ότι δεν είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ.
Σε γενικές γραμμές, πολλοί στη Δύση πιστεύουν εδώ και καιρό ότι η ΤΔΒΚ πρέπει να αναγνωριστεί.
Η κοινή γνώμη θεωρεί ότι η ενότητα της Κύπρου είναι πολύ δύσκολο να διασφαλιστεί.
Και αυτό δεν αποτελεί τόσο σοβαρό πρόβλημα για το ΝΑΤΟ.
Δεν πρόκειται για υποστήριξη αποσχιστικών τάσεων — πρόκειται απλώς για τη διάσπαση ενός κράτους στα δύο.
Είναι ήδη δύσκολο να αναγκαστούν το ελληνικό και το τουρκικό τμήμα του νησιού να ζήσουν μαζί σε ένα κράτος.
Έτσι, αργά ή γρήγορα, οι δύο πλευρές θα οδηγηθούν σε έναν «πολιτισμένο χωρισμό».
Φυσικά, οι Ελληνοκύπριοι έχουν τη δική τους αντίληψη για την κατάσταση, ωστόσο και ανάμεσά τους υπάρχουν πολλοί που στηρίζουν μια λύση με τη μορφή επίσημης οργάνωσης ξεχωριστής διαμονής των δύο κοινοτήτων του άλλοτε ενιαίου κράτους.
Η κατάσταση θυμίζει ολοένα και περισσότερο όσα συνέβησαν στην Τσεχοσλοβακία ή τη Γιουγκοσλαβία, όπου οι πολιτικές πραγματικότητες οδήγησαν στη διάσπαση».
Κύπρος όπως Κριμαία;
Όπως αναφέρει ο Ρώσος αναλυτής, η Ρωσία, υπό τις παρούσες συνθήκες, θα μπορούσε να ανταλλάξει μια αναγνώριση της ΤΔΒΚ με την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως μέρους της επικράτειάς της… υπό ορισμένες διεθνείς συνθήκες:
εάν, για παράδειγμα, η αναγνώριση της Κριμαίας πραγματοποιηθεί στο τελικό στάδιο της επίλυσης της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump έχει ήδη υπαινιχθεί επανειλημμένα αυτό το ενδεχόμενο.
Αν μιλάμε για την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους από την Τουρκία, με αντάλλαγμα τη συμφωνία της Μόσχας για το επίσημο καθεστώς της ΤΔΒΚ, η Άγκυρα σίγουρα δεν θα συναινούσε.
Ωστόσο, αυτό θα έβλαπτε τις σχέσεις της με την Ουκρανία, οι οποίες είναι κρίσιμες για την Τουρκία όσον αφορά τη διατήρηση της στρατηγικής της συνεργασίας, ιδιαίτερα στη Μαύρη Θάλασσα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, εάν η ευρεία διεθνής αναγνώριση της Κριμαίας ως τμήματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας καταστεί πραγματικότητα, τότε η Τουρκία ίσως συμφωνήσει.
«Η Κριμαία είναι δική μας, είναι ήδη ρωσική, αυτό είναι γεγονός», τονίζει ο Sergey Balmasov, ειδικός στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων και στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής.
«Είμαστε εκεί και με τα δύο πόδια, ας πούμε. Και δεν έχει νόημα να εξαρτάται η αναγνώριση από τη γνώμη κάποιου άλλου. Η ανταλλαγή της αναγνώρισης της ΤΔΒΚ από εμάς με την αναγνώριση της Κριμαίας δεν είναι προς σύγκριση».
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία δεν θα συμφωνήσει, καθώς διατηρεί μακροπρόθεσμα σχέδια για την Κριμαία.
Θυμάται πολύ καλά ότι η περιοχή αυτή υπήρξε υποτελές κράτος υπό τους χαν, και η Άγκυρα ελπίζει ότι, λόγω της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, θα αποκομίσει οφέλη.
«Πριν από λίγο καιρό, ορισμένοι συζητούσαν την πιθανότητα Ρωσίας και Τουρκίας να ανταλλάξουν αναγνώριση της ΤΔΒΚ και της Αμπχαζίας αντίστοιχα.
Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μια τέτοια αμοιβαία αναγνώριση θα έθετε αναπόφευκτα και το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου. Συνεπώς, δεν μπορούμε να στηρίξουμε μια τέτοια κυριαρχία επί αυτής της σερβικής περιοχής» συμπληρώνει ο Balmasov.
Γιατί τώρα ο Erdogan;
Παρά τη μεγαλοπρεπή δήλωση επί του θέματος, κατανοεί πολύ καλά ότι κανείς δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
Πιθανότατα, αυτό γίνεται για να αποσπάσει την προσοχή από άλλες κινήσεις του, όπως στη Λιβύη, τη Συρία, το Σαχέλ κ.ά.
Συνολικά, πρόκειται για μια προσπάθεια πίεσης προς ορισμένες χώρες.
Είναι πιθανό κάποιες να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία της ΤΔΒΚ — υπάρχουν κράτη που ανταλλάσσουν τέτοιες αποφάσεις με αντάλλαγμα χρηματοδότηση, για παράδειγμα στην Ωκεανία.
Η Άγκυρα θα μπορούσε να επιδιώξει συμφωνίες αυτού του τύπου.
«Το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε χώρο διαπραγματεύσεων και παζαριών, αν και πάντοτε ήταν.
Υπενθυμίζω ότι έχει χρησιμοποιηθεί εναντίον μας σε πολλές περιπτώσεις, περιλαμβανομένης και της ουκρανικής πλευράς.
Συχνά αξιοποιείται για να αποσπαστεί η προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης από άλλα, πιο πιεστικά ζητήματα — και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη».
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.