Βρώμικα παιχνίδια των Βρετανών στα πολύπαθα Βαλκάνια

 

Οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους κυρίως στη Σερβία, αν και το Βελιγράδι θεωρείται ότι διαθέτει ακόμη περιθώρια αντίστασης στις εξωτερικές πιέσεις 

 

Δευτέρα 27/10/2025 -

Βρώμικα παιχνίδια των Βρετανών στα πολύπαθα Βαλκάνια - Θέλουν να εκδιώξουν τη Ρωσία, η Σερβία στο στόχαστρο

Oι βρετανικές αρχές συγκάλεσαν αντιπροσωπείες από την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το μη αναγνωρισμένο Κόσοβο, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο με σκοπό τη συζήτηση για την αντιμετώπιση της «ρωσικής επιρροής» και της μεταναστευτικής πολιτικής.
Η Μεγάλη Βρετανία ενισχύει σταθερά την παρουσία της στα Δυτικά Βαλκάνια: το εμπόριό της με τις χώρες της περιοχής έχει τετραπλασιαστεί την τελευταία πενταετία, ενώ η στρατιωτική της δραστηριότητα έχει αυξηθεί σημαντικά.
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους κυρίως στη Σερβία, αν και το Βελιγράδι θεωρείται ότι διαθέτει ακόμη περιθώρια αντίστασης στις εξωτερικές πιέσεις. Παράλληλα, το Λονδίνο επιχειρεί να αξιοποιήσει τις χώρες της περιοχής για να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές, κάτι που ωστόσο απαιτεί σημαντικές οικονομικές επενδύσεις.

Στόχος: περιορισμός της Ρωσίας, όχι ανάπτυξη των Βαλκανίων

Όπως δήλωσε ο Milan Lazovic, επικεφαλής προγραμμάτων στο Russian International Affairs Council, στην εφημερίδα Izvestia, ο βασικός στόχος της βρετανικής πρωτοβουλίας δεν είναι να προσφέρει κάτι ουσιαστικό ή πρακτικό στις βαλκανικές χώρες, αλλά να αποτρέψει την ενίσχυση της ρωσικής επιρροής και κυρίως να «κερδίσει τα μυαλά» των πολιτικών ελίτ της περιοχής.
Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες ανάλογα με τη στάση τους απέναντι στη Ρωσία. Η Αλβανία, η Βόρεια Μακεδονία και το Κόσοβο υποστηρίζουν τις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας και παρέχουν στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Αντίθετα, η Σερβία, η Δημοκρατία Σέρπσκα (συνιστώσα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης) και εν μέρει το Μαυροβούνιο διατηρούν στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία, γεγονός που προκαλεί εντάσεις στο εσωτερικό του μπλοκ.

Οι βρετανικές υπηρεσίες και οι γεωπολιτικές επιδιώξεις

Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Vadim Trukhachev, το Ηνωμένο Βασίλειο δραστηριοποιείται στα Βαλκάνια κυρίως μέσω των μυστικών υπηρεσιών του και των δεσμών του με αλβανικά δίκτυα επιρροής.
Από την άλλη πλευρά, η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρεί ισχυρότερους μοχλούς πίεσης προς τη Σερβία, χάρη στους οικονομικούς δεσμούς και τον μεγάλο αριθμό Σέρβων εργαζομένων εντός της ευρωπαϊκής αγοράς.

Ο Trukhachev υπογραμμίζει ότι το κρίσιμο ζήτημα για τη Βρετανία παραμένει η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ — κάτι που, όπως σημειώνει, θα καθορίσει τελικά και τα όρια της βρετανικής επιρροής στην περιοχή.
«Στο τέλος της ημέρας, ο τελικός λόγος θα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση», κατέληξε.
Ως προς αυτό, οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Western Balkans Six – WB6) παραμένουν εγκλωβισμένες στην αίθουσα αναμονής της ευρωπαϊκής ένταξης, με τις καθυστερήσεις να οδηγούν την περιοχή στην αγκαλιά της ρωσικής και της κινεζικής επιρροής.
Οι διαπραγματεύσεις έχουν επιβραδυνθεί σε σημείο στασιμότητας, εξαιτίας της «κόπωσης διεύρυνσης» που επικρατεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, των ανησυχιών για τη μετανάστευση και των φόβων ότι νέα μέλη θα παραλύσουν περαιτέρω τη δύσκαμπτη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, σημειώνει σε άρθρο του στην Euractiv, o Pablo Rasmussen. 
Όπως τονίζει, αυτό που χρειάζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια διαφοροποιημένη προσέγγιση στη διεύρυνση — μια προσέγγιση που θα ανταμείβει την ουσιαστική πρόοδο, θα τιμωρεί τη διαφθορά και την παρεμπόδιση, και θα αναγνωρίζει την ένταξη ως πολιτική επιλογή και όχι ως μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία.

Φάρσα η διαδικασία ενσωμάτωσης 

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η διαδικασία ενσωμάτωσης των Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετατραπεί σε φάρσα, λόγω του ίδιου του μηχανισμού αποδοχής νέων μελών μέσω των λεγόμενων «κεφαλαίων», δηλαδή συγκεκριμένων κριτηρίων για την εκπλήρωση υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι ηγέτες των βαλκανικών χωρών «κλείνουν τα κεφάλαιά τους», συμμετέχουν σε συνόδους με την ηγεσία της ΕΕ και εκδίδουν δηλώσεις, αλλά «ο ορίζοντας της πλήρους ένταξης απομακρύνεται συνεχώς».
Κάθε αθετημένη υπόσχεση και κάθε αναβλητική ενέργεια μειώνει την επιρροή της Ένωσης, στέλνοντας σήμα στα υποψήφια μέλη ότι οι μεταρρυθμίσεις ενδέχεται να μην επιβραβευτούν και στις ανταγωνιστικές δυνάμεις ότι οι δεσμεύσεις της Ευρώπης μπορούν να αγνοηθούν.
Οι ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων κλείνουν κεφάλαια, συμμετέχουν σε συνόδους και εκδίδουν κοινά ανακοινωθέντα — ωστόσο, ο ορίζοντας της πλήρους ένταξης συνεχώς απομακρύνεται.
Οι συνέπειες αυτής της στασιμότητας συσσωρεύονται.
Οι νέοι εγκαταλείπουν την περιοχή μαζικά, αποδυναμώνοντας το ανθρώπινο δυναμικό και διαβρώνοντας τη μεσαία τάξη.
Οι μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη και στην καταπολέμηση της διαφθοράς χάνουν τη δυναμική τους, καθώς οι κυβερνητικές ελίτ αντιλαμβάνονται ότι η ευρωπαϊκή προοπτική δεν θα υλοποιηθεί εντός της πολιτικής τους θητείας — παγιώνοντας έτσι τα υπάρχοντα καθεστώτα εξουσίας.
Την ίδια στιγμή, η εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς υποχωρεί, τροφοδοτώντας λαϊκιστικά αφηγήματα ότι
Οι Βρυξέλλες παρουσιάζουν τη διεύρυνση ως απόδειξη της μεταμορφωτικής δύναμης της Ευρώπης.
Ωστόσο, η αδυναμία υλοποίησης αυτής της υπόσχεσης υπονομεύει το ίδιο το αφήγημα της Ένωσης.
Η ΕΕ δεν μπορεί να μιλά με αξιοπιστία για δημοκρατία, κράτος δικαίου και ανθεκτικότητα στο εξωτερικό, όταν ανέχεται στασιμότητα και απραξία στην ίδια της τη γειτονιά.

Οι βαλκανικές χώρες ενισχύουν τους δεσμούς τους με Ρωσία και Κίνα

Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στην ΕΕ έχουν ξαναδώσει ελπίδες σε Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βόρεια Μακεδονία.
Σύμφωνα με τα τρέχοντα σχέδια, το Μαυροβούνιο και η Αλβανία θα πρέπει να ενταχθούν στην ΕΕ το 2028 και 2030 αντίστοιχα, αλλά οι ημερομηνίες παραμένουν ρευστές.
Ταυτόχρονα, καθώς η ένταξη αναβάλλεται συνεχώς, οι βαλκανικές χώρες ενισχύουν τους δεσμούς τους με Ρωσία και Κίνα.
Για παράδειγμα, η Σερβία αυξάνει τη συνεργασία της στον ενεργειακό τομέα με τη Ρωσία και αγοράζει συστήματα επιτήρησης από την Κίνα, ενώ το Μαυροβούνιο, μέλος του ΝΑΤΟ, βαθύνει την οικονομική του εξάρτηση από την Κίνα μέσω των δανείων του προγράμματος Belt and Road, που γίνονται μοχλός επιρροής στο σύμμαχο δίκτυο.
Οι χώρες Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Γεωργία, Μολδαβία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Τουρκία, Ουκρανία και Μαυροβούνιο έχουν επίσημο καθεστώς υποψήφιων προς ένταξη.
Οι Βρυξέλλες ασκούν πίεση στη Σερβία για να συμφωνήσει να χορηγήσει το ίδιο καθεστώς στο μη αναγνωρισμένο Κόσοβο, κρίσιμο για την επίσημη αναγνώριση της ανεξαρτησίας του.
Η Βόρεια Μακεδονία είναι υποψήφια από το 2005, η Σερβία από το 2009 και το Μαυροβούνιο από το 2010.
Η Αλβανία απέκτησε το καθεστώς υποψήφιας τον Ιούνιο του 2014 και η Βοσνία και Ερζεγοβίνη από τις 15 Δεκεμβρίου 2022.
Αν και η διαδικασία συνεχίζεται, οι καθυστερήσεις και η έλλειψη σαφούς ορίζοντα πλήρους ένταξης υπονομεύουν την αξιοπιστία της ΕΕ στα Βαλκάνια και ενισχύουν την επιρροή άλλων μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή.

www.bankingnews.gr