Η φυλή Waos (= λαός) με τις σωματικές προσαρμογές στα πόδια, και τα 6 δάκτυλα! - του Γ. Λεκάκη

Η φυλή Waos (= λαός)

με τις σωματικές προσαρμογές

στα πόδια,

και τα 6 δάκτυλα…

Η φυλή Waos[1] (που σημαίνει λαός > πληθ. Waodani = πρόσωπα, άνθρωποι, άνδρες > αγγλική μεταγραφή από αγγλόφωνους «ιεραπόστολους» «γλωσσολόγους» Waorani > ισπ. Huaorani), είναι μια ιθαγενής ομάδα, που κατοικεί στις επαρχίες Napo, Orellana και Pastaza, στο Ανατολικό Εκουαδόρ, μέσα στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου.

Αυτή η απομονωμένη φυλή, που αποτελείται από περίπου 4.000 μέλη, έχει μια μοναδική πολιτιστική και γλωσσική κληρονομιά. Η γλώσσα τους είναι ξεχωριστή και άσχετη με οποιαδήποτε άλλη γνωστή γλώσσα της περιοχής (συμπεριλαμβανομένης και της κέτσουα, η οποία ομιλείται συνήθως στον Ισημερινό).

Λόγω της μακροχρόνιας αναρρίχησης των ανθρώπων της στα δένδρα - μια κρίσιμη δεξιότητα για τον τρόπο ζωής τους - οι άνθρωποι Βαός έχουν σωματικές προσαρμογές στα πόδια τους.

Ο συνδυασμός:

- μιας περιορισμένης γονιδιακής δεξαμενής,

- της συνεχούς έκθεσης στο απαιτητικό περιβάλλον

και

- της αναγκαιότητας αναρρίχησης στα δένδρα

είχε ως αποτέλεσμα την «ισοπέδωση» των ποδιών τους. Μερικά άτομα μέσα στην φυλή παρουσιάζουν ακόμη και την παρουσία έξι δακτύλων σε κάθε πόδι και έξι λειτουργικών δακτύλων σε κάθε χέρι! Είναι ενδιαφέρον ότι η δομή των ποδιών τους υφίσταται αλλαγές με την πάροδο του χρόνου, ξεκινώντας από τα ίσια δάκτυλα των ποδιών κατά την γέννηση!

Γενικώς, τα ανθρώπινα πόδια μπορεί σταδιακά να γίνουν πιο επίπεδα με την πάροδο του χρόνου, όταν εκτίθενται σε τέτοια περιβάλλοντα, καθώς τα δάκτυλα των ποδιών τείνουν να απλώνονται για να παρέχουν ενισχυμένο κράτημα και ισορροπία.

Η φυλή βασίζεται κυρίως στο κυνήγι πιθήκων, πουλιών, άγριων πεκαριών, και άλλων μικρών θηραμάτων, ως κύρια πηγή τροφής, χρησιμοποιώντας δόρατα και φυσητήρες (όπλα φυσήματος), από ξύλο ροδακινιά. Χρησιμοποιούν ξύλο μπάλσας[2] για τελετουργικούς σκοπούς. Δεν κυνηγούν χερσαία αρπακτικά, ούτε αρπακτικά πουλιά. Αρνούνται να φάνε ελάφια, με την αιτιολογία ότι τα μάτια των ελαφιών προσομοιάζουν με τα ανθρώπινα μάτια! Το κυνήγι γι’ αυτούς έχει ηθικές προεκτάσεις: «Πρέπει να σκοτώνουν ζώα για να ζήσουν, αλλά πίστευαν ότι τα πνεύματα των νεκρών ζώων ζουν και πρέπει να εξευμενιστούν, διαφορετικά θα κάνουν κακό, σε ανταπόδοση». Γι’ αυτό ο σαμάνος επιδεικνύει σεβασμό, μέσω της τελετουργικής προετοιμασίας του δηλητηρίου (curare < κούρος, κουρά, φροντίδα), που χρησιμοποιείται στα βελάκια τους. Πριν δε, ακολουθήσει κυνήγι ή ψάρεμα, ο σαμάνος της κοινότητας προσεύχεται για μια ολόκληρη ημέρα, για να εξασφαλίσει την επιτυχία του.[3]

Βραχογραφίες των Waos, με λαβύρινθο, χέρια-πόδια,
βραχογλυφικό με κριάρι-ευγονικό σύμβολο, εξαδάκτυλους...

Η σαμανική εθνοϊατρική τους χρησιμοποιεί το ρόφημα ayahuasca και ένα (πρόσφατα ταυτοποιημένο) μανιτάρι (το Dictyonema huaorani), με την ανάλογη ουσία του γένους Psilocybe.[4]

Στην παραδοσιακή κοσμοθεωρία των ανιμιστών Waodani, δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ του φυσικού και πνευματικού κόσμου! Κατ’ αυτούς, τα πνεύματα είναι παρόντα σε όλο τον κόσμο! Οι Waodani πίστευαν ότι ολόκληρος ο κόσμος κάποτε ήταν ένα δάσος.[5] Γι’ αυτούς, το δάσος είναι το σπίτι, ενώ ο έξω αυτού κόσμος θεωρείται μη ασφαλής.

Έχουν εξαιρετικά λεπτομερή γνώση της γεωγραφίας και της οικολογίας του περιβάλλοντός τους.

Οι Waos[1] ζουν γυμνοί.

Τέλος, η φυλή Waos[1] δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα προσαρμογής του ανθρώπου σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα.[6] - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ…

ΠΗΓΗ: Historic Vids, 13.6.2023. Γ. Λεκάκης "Λεξικό των παραδόσεων των λαών του κόσμου". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 14.6.2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Λέγονται και Cowodi και Auca (= «άγριος εχθρός» στην κέτσουα).

υποδιαιρούνται στους Toñampare, Quenahueno, Tihueno, Quihuaro, Damuintaro, Zapino, Tiguino, Huamuno, Dayuno, Quehueruno, Garzacocha (Ποταμός Yasuni), Quemperi (Ποταμός Cononaco), Mima, Caruhue (Ποταμός Cononaco και Tangaeri.

[2] Το πυραμιδοειδές δένδρο Ochroma pyramidale.

[3] ΠΗΓΕΣ:

- Kane J. «Savages», εκδ. Alfred A. Knopf, 1995.

- Seamans J. «The Last Shaman», εκδ. Nova, PBS, 1996.

[4] ΠΗΓΕΣ:

- Rival L. «Trekking through History. The Huaorani of Amazonian Ecuador», εκδ. Columbia University Press, ΝΥ, 2002.

- Schmull M. κ.ά. «Dictyonema huaorani (Agaricales: Hygrophoraceae), a new lichenized basidiomycete from Amazonian Ecuador with presumed hallucinogenic properties», The Bryologist, Bio one, 117 (4): 386–94, doi:10.1639/0007-2745-117.4.386, 2014.

- Wierucka Al. «The changing understanding of the Huaorani shaman's art», Anthropological Notebooks, SI: Drustvo Antropologov, 18 (3): 47–56, 2012.

- Και «New psychedelic species of lichen discovered: Dictyonema huaorani», Psychedelic frontier, 3.2.2015.

[5] Χρησιμοποίησαν την ίδια λέξη - ömë - και για την λέξη δάσος και για την λέξη κόσμος!

[6] Ορισμένες φυλές στην Μαλαισία, λ.χ., έχουν αναπτύξει την ικανότητα να μένουν βυθισμένες κάτω από το νερό για παρατεταμένες περιόδους, για να ψαρεύουν μαργαριτάρια. Οι πνεύμονές τους έχουν εξελιχθεί για να επεξεργάζονται το οξυγόνο πιο αποτελεσματικά, προκειμένου να υποστηρίξουν αυτή τη δραστηριότητα!

φυλη Waos λαος σωμα σωματικη προσαρμογη ποδια, ποδι 6 δακτυλα δακτυλο δαχτυλα δαχτυλο εξαδακτυλος εξαδακτυλοι εξαδαχτυλος εξαδαχτυλοι βαοντανι Waodani προσωπο, ανθρωπος, ανδρες αγγλοι αγγλια αγγλικη ιεραποστολος γλωσσολογος βαορανι Waorani ισπανικα Huaorani, χουαορανι ιθαγενης ομαδα, επαρχια ναπο Napo, ορελανα ορελλανα ορεγιανα Orellana πασταζα παστατσα Pastaza, Ανατολικο Εκουαδορ, τροπικο δασος Αμαζονιος ποταμος ιθαγενεις ινδιανοι απομονωμενη μελη, μοναδικη πολιτιστικη γλωσσικη κληρονομια γλωσσα κετσουα, Ισημερινος αναρριχηση ανθρωπος δενδρα δεξιοτητα τροπος ζωης σωματικες προσαρμογες γονιδια γονιδιο εκθεση απαιτητικο περιβαλλον αναρριχησις δεντρα ισοπεδωση ισια ποδιων ατομα εξι χερι δομη αλλαγη χρονος ισιο γεννηση γεννα ανθρωπινα επιπεδα περιβαλλοντα, κρατημα ισορροπια κυνηγι πιθηκος πουλια, αγριο πεκαρι θηραμα τροφη δορυ φυσητηρας οπλο φυσημα ξυλο ροδακινια μπαλσα τελετουργια χερσαιο αρπακτικο, αρπακτικα πουλι ελαφι ματια ματι ηθικη ζωα ζωο πνευματα πνευμα νεκρο νεκρος εξευμενισμος κακο, ανταποδοση σαμανος σεβασμος, τελετουργικη προετοιμασια δηλητηριο κουραρε curare < κουρος, κουρα, φροντιδα, βελακι βελος υποβρυχιο ψαρεμα, αλιεια κοινοτητα προσευχη ημερα, επιτυχια σαμανικη εθνοιατρικη ιατρικη ροφημα αγιαχουασκα ayahuasca μανιταρι Dictyonema huaorani, ουσια γενος Psilocybe παραδοση παραδοσιακη κοσμοθεωρια ανιμιστες διακριση φυσικος και πνευματικος κοσμος σπιτι, γεωγραφια οικολογια προσαρμογη κοβοντι Cowodi αουκα Auca αγριος εχθρος Tonampare, τοναμπαρε Quenahueno, κουεναχουενκο τιχουενο Tihueno, κουιχουαρο Quihuaro, νταμουινταρο δαμουινταρο Damuintaro, ζαπινο Zapino, τιγουινο, τιχουινο, Tiguino, χουαμουνο Huamuno, νταγιουνο δαγιουνο Dayuno, κουεχουερουνο Quehueruno, γκαρτσακοτσα γκαρτζακοτσα Garzacocha γιασουνι Yasuni, κουεμπερι Quemperi κονονακο Cononaco, μιμα Mima, καρουχουε Caruhue τανγκαιρι τανγκερι Tangaeri ταγγαιρι ταγγερι ταγγερη πυραμιδοειδες δενδρα οχρομα Ochroma pyramidale πυραμίδα λεξη ome φυλες Μαλαισια, βυθιση νερο μαργαριταρια πνευμονες πνευμονας πνευμονια πνευμονι εξελιξη οξυγονο δραστηριοτητα καταδυση μαργαριταρι οχρωμα ανιμισμος γυμνοι γυμνος Βραχογραφια Βραχολυφικο λαβυρινθος, ευγονικα συμβολα, εξαδακτυλοι κριος κριαρι

http://www.arxeion-politismou.gr