Γιατί η κατάσταση στη Γαλλία θυμίζει Μάη του ’68
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΒΕΝΤΟΥΡΑΚΗΣ
Η γαλλική πολιτική είναι τόσο παραλυμένη που η παραίτηση του Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν — μια ιδέα που κάποτε συζητιόταν μόνο στα παρασκήνια της εξουσίας — τώρα συζητιέται ανοιχτά.
Politico: Γιατί η κατάσταση στη Γαλλία θυμίζει Μάη του ’68
Για σχεδόν 70 χρόνια, οι θεσμοί της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας παρέμειναν σταθεροί, ανεξάρτητα από το πόσο συχνά οι άνθρωποι κατέβαιναν στους δρόμους ή πόσο καιρό συνέχιζαν τις απεργίες
Ωστόσο, ενώ η αποχώρηση του Μακρόν θα προκαλούσε «σεισμό» στην ευρωπαϊκή διπλωματική σκηνή, υπάρχουν όλο και περισσότερες αμφιβολίες ότι θα έλυνε το αδιέξοδο που έχει φέρει σε στασιμότητα την Πέμπτη Δημοκρατία της χώρας.
Τα προβλήματα της Γαλλίας, όμως, φαίνεται πως είναι βαθύτερα.
Ο Μακρόν ήδη αναζητά τον πέμπτο πρωθυπουργό του σε λιγότερο από δύο χρόνια, με την προσδοκία ότι ο Φρανσουά Μπαϊρού θα απομακρυνθεί λόγω των αντιδημοφιλών μέτρων που έλαβε για τη μείωση του τεράστιου δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας.
Αλλά θα μπορέσει ο νέος υποψήφιος πρωθυπουργός του Μακρόν να επιβάλει τη δημοσιονομική αυστηρότητα που απαιτεί η χώρα για να αποφύγει μια κρίση χρέους, η οποία θα κοστίσει δισεκατομμύρια ευρώ; Θα καταφέρει να δημιουργήσει η πιθανή νέα πρόωρη εκλογή πρωθυπουργού μια λειτουργική πλειοψηφία; Κανένα από τα δύο αποτελέσματα δε φαίνεται πιθανό. Ακόμα και αν ο Μακρόν παραιτηθεί, ο διάδοχός του θα αντιμετωπίσει σχεδόν σίγουρα τα ίδια εμπόδια.
Για σχεδόν 70 χρόνια, οι θεσμοί της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας παρέμειναν σταθεροί, ανεξάρτητα από το πόσο συχνά οι άνθρωποι κατέβαιναν στους δρόμους ή πόσο καιρό συνέχιζαν τις απεργίες. Οι κυβερνήσεις εναλλάσσονταν, ενώ οι πρόεδροι, ως επί το πλείστον, παρέμεναν στη θέση τους μέχρι το τέλος της θητείας τους, αν και συνήθως με λιγότερη δημοτικότητα από ό,τι όταν ξεκίνησαν. Το σύστημα άντεξε.
Σήμερα, όμως, η νομοθετική εξουσία βρίσκεται σε αδιέξοδο, οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό έχουν σταματήσει και οι φωνές για κοινωνική αναταραχή γίνονται όλο και πιο δυνατές. Οι αγορές είναι νευρικές και ο ίδιος ο Μπαϊρού προειδοποιεί ότι το Παρίσι αντιμετωπίζει ένα σενάριο τύπου Ελλάδας, αν δεν περιορίσει τις δαπάνες.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της ακροδεξιάς, Ζορντάν Μπαρντελά και ο ηγέτης της ακροαριστεράς, Ζαν-Λουκ Μελανσόν, των οποίων τα κόμματα κατέχουν συνολικά το ένα τρίτο των εδρών στην Εθνοσυνέλευση, ζητούν ανοιχτά την παραίτηση του προέδρου.
Η ευρύτερη συζήτηση για την αποχώρησή του δεν είναι πλέον εξωφρενική και περιλαμβάνει πλέον αξιόπιστους πολιτικούς σχολιαστές και ορισμένες προσωπικότητες από το χώρο της κεντροδεξιάς.
«Ακούμε τέτοιες εκκλήσεις ακόμη και από φωνές κοντά στο στρατόπεδο του Μακρόν», δήλωσε ο Ματιέ Γκαλάρ, δημοσκόπος της Ipsos France. «Η δυσφορία είναι πραγματική».
Ο Μακρόν εξακολουθεί να θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να παραδώσει τα όπλα, κυρίως επειδή η πρόωρη αποχώρησή του — οι προεδρικές εκλογές δεν είναι προγραμματισμένες πριν από το 2027 — δε θα συμβάλει σε τίποτα στην επίλυση του χάους.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι νέες βουλευτικές εκλογές τις επόμενες εβδομάδες θα οδηγήσουν πιθανότατα σε ένα άλλο αδιέξοδο κοινοβούλιο με μερικές περισσότερες έδρες για το ακροδεξιό RN της Μαρίν Λεπέν.
«Οι πολιτικοί πιστεύουν λανθασμένα στο μύθο ότι οι Γάλλοι επιλέγουν έναν ηγέτη και στη συνέχεια του δίνουν μια λειτουργική κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να δράσει», δήλωσε ο Γάλλος συνταγματολόγος Μπενζαμέν Μορέλ.
Αυτή η ιδέα, σύμφωνα με τον Μορέλ, ήταν ένα ακόμη θύμα της νίκης του Μακρόν το 2017 ως φιλελεύθερου ανατρεπτικού παράγοντα που κατέστρεψε την παράδοση του δικομματισμού στη Γαλλία. Οι πολιτικές ρωγμές που προέκυψαν από τα ερείπια επέστρεψαν για να τον στοιχειώσουν.
«Δεν έχω δει τόση αβεβαιότητα από τότε που ήμουν φοιτητής το 1968», δήλωσε ο Έρικ Τσέινι, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ασφαλιστικής εταιρείας AXA, αναφερόμενος στις διαμαρτυρίες του Μαΐου του 1968 που παρέλυσαν τη Γαλλία και οδήγησαν σε βαθιές κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές. «Ξαφνικά, δεν ξέρεις τι συμβαίνει στην οικονομία σου, στην κυβέρνησή σου», δήλωσε ο ίδιος.
Γνωστός για την ισχυρογνωμοσύνη του, ο Μακρόν έχει συχνά απορρίψει το ενδεχόμενο πρόωρης αποχώρησης.
Ο 47χρονος κεντρώος πολιτικός υπήρξε μια κυρίαρχη και ολοένα και πιο πολωτική δύναμη στη γαλλική πολιτική τα τελευταία οκτώ χρόνια, ενώ οι υποσχέσεις του να μετατρέψει τη χώρα σε «χώρα των νεοφυών επιχειρήσεων» δεν έχουν εκπληρωθεί πλήρως.
Ο πρόεδρος γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Γάλλοι πολιτικοί είναι διατεθειμένοι να παραμερίσουν τις διαφωνίες τους και να επιλύσουν το πρόβλημα του προϋπολογισμού για το καλό της χώρας.
Πράγματι, το κλίμα στη Γαλλία δεν υποστηρίζει οποιαδήποτε συνεργασία, τόνισε ο Γκασπάρ Γκάντζερ, πρώην σύμβουλος του σοσιαλιστή Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ.
«Θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε το έλλειμμα, δε θα συμβεί τίποτα και η κατάσταση θα χειροτερέψει», είπε.
Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα έκαναν λάθος να πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν πρωθυπουργούς, να προκηρύξουν νέες εκλογές και ακόμη και πρόωρες προεδρικές εκλογές χωρίς να καταπιούν το πικρό φάρμακο που οι διαδοχικές κυβερνήσεις του Μακρόν προσπάθησαν να χορηγήσουν, είπε ο Τσέινι.
«Αν οι Γάλλοι αρχίσουν να πιστεύουν ότι η κατάσταση δεν είναι τόσο άσχημη, ότι μπορούμε να ζήσουμε με τα ελλείμματα, τότε οδεύουμε προς μια πλήρη κρίση», είπε. «Η Γερμανία θα αρχίσει να πιστεύει ότι η Γαλλία αποτελεί σοβαρό πρόβλημα και η ΕΚΤ δε θα είναι σε θέση να βοηθήσει τη γαλλική κυβέρνηση να διαχειριστεί το χρέος της».
Η Γερμανία, υποστήριξε, θα μπορούσε να θέσει όρους για οποιαδήποτε βοήθεια παρέχει η ΕΚΤ στη Γαλλία.
Αλλά ακόμα και αν το Βερολίνο κατάφερνε να πιέσει το γαλλικό πολιτικό κατεστημένο, θα ακολουθούσε τις συστάσεις αυτές η Γαλλία; Αν οι διαμαρτυρίες των Κίτρινων Γιλέκων το 2018 και το 2019, οι διαμαρτυρίες για τις συντάξεις το 2023 και οι τρέχουσες εκκλήσεις για εθνική διακοπή λειτουργίας είναι ενδεικτικές, ένα όλο και πιο ανήσυχο κοινό δεν έχει καμία διάθεση για θυσίες και λιτότητα.
Όσον αφορά την απομάκρυνση του Μακρόν, όπως αναφέρει το Politico, η Γαλλία είναι μια χώρα με πλούσια ιστορία βασιλοκτονιών και κατανοεί τόσο τα πλεονεκτήματα όσο και τα μειονεκτήματα της απομάκρυνσης ενός ηγέτη.
Είναι, εν τέλει εύκολο να ζητάς το κεφάλι του ηγέτη, αλλά πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για το χάος που θα ακολουθήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.