Παγκόσμιο τσουνάμι
Η Ευρασία είναι πολύ
μεγάλη για να ελεγχθεί από έξω - H γεωγραφία, η οικονομία και οι
πολιτισμοί της λειτουργούν σαν μαγνήτης που ενώνει τα κράτη της περιοχής
Παγκόσμιο τσουνάμι - Η Ευρασία ακμάζει, η Δύση παραπαίει - Σοκ σε ΗΠΑ, ΕΕ με την «τρομερή συνωμοσία» από Ρωσία, Κίνα και Ινδία
Οι δηλώσεις του Donald Trump ότι Ρωσία, Κίνα και Βόρεια Κορέα «συνωμοτούν» εναντίον των ΗΠΑ παρουσιάστηκαν με ειρωνικό ύφος.
Όμως πίσω από το προσωπικό ύφος του προέδρου των ΗΠΑ κρύβεται μια ευρύτερη στρατηγική αγωνία: η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται ότι η Ευρασία μετατρέπεται σε αυτόνομο κέντρο ισχύος, ικανό να αμφισβητήσει την παγκόσμια αμερικανική ηγεμονία.
Για δεκαετίες, η αμερικανική στρατηγική βασιζόταν στο δόγμα του Βρετανού πατέρα της Γεωπολιτικής Halford Mackinder: «όποιος ελέγχει την Ευρασία, ελέγχει τον κόσμο».
Ο έλεγχος αυτός επιτυγχανόταν μέσω στρατιωτικών βάσεων, οικονομικών επιρροών και διπλωματικών συμμαχιών.
Σήμερα, η δυναμική αλλάζει: κράτη που άλλοτε έμοιαζαν απομονωμένα (Ρωσία, Κίνα, Βόρεια Κορέα, ακόμη και Ιράν και Ινδία) χτίζουν θεσμικά και ενεργειακά πλέγματα συνεργασίας που υπονομεύουν την αμερικανική παντοδυναμία.
Ρωσία: Αποδυνάμωση των ΗΠΑ με το γάντι
Η απάντηση της Μόσχας μέσω του Dmitry Peskov ήταν αναμενόμενη: καμία συνωμοσία, καμία πρόθεση εχθρικής συμμαχίας.
Όμως η ίδια η φύση των συνεργασιών δείχνει το αντίθετο.
Δεν χρειάζεται η Μόσχα να δηλώσει ανοιχτά εχθρικές προθέσεις· αρκεί να προχωρά σε συμφωνίες που υπονομεύουν το δυτικό πλαίσιο: Συνεργασία με την Κίνα στην ενέργεια, επαναπροσέγγιση με τη Βόρεια Κορέα σε στρατιωτικά και τεχνολογικά ζητήματα και συμμετοχή σε θεσμούς όπως ο SCO και οι BRICS, που αναπτύσσουν εναλλακτικά οικονομικά συστήματα.
Με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία επιτυγχάνει τον στόχο της: αποδυναμώνει τις ΗΠΑ χωρίς να χρειάζεται να υψώνει πολεμική ρητορική
Η ενέργεια ως θεμέλιο της νέας αρχιτεκτονικής
Το έργο Power of Siberia-2 και οι αυξανόμενες πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου στην Κίνα αποτελούν στρατηγικούς πυλώνες της νέας Ευρασιατικής πραγματικότητας. Η συνεργασία αυτή:
1. Παρακάμπτει τα δυτικά ενεργειακά δίκτυα,
2. Ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια του Πεκίνου,
3. Παρέχει στη Μόσχα έναν αγοραστή που δεν μπορεί να εκβιαστεί με κυρώσεις.
Το αποτέλεσμα είναι μια de facto απεξάρτηση της Ανατολής από τη Δύση. Και όσο η Κίνα, η Ινδία και άλλα κράτη αυξάνουν τις εισαγωγές τους από τη Ρωσία, τόσο οι ΗΠΑ βλέπουν το «ενεργειακό τους όπλο» να χάνει την ισχύ του.
Η Κίνα χρειάζεται τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου για να στηρίξει τη βιομηχανική της ανάπτυξη.
Η Ρωσία, αποκομμένη από τις δυτικές αγορές λόγω κυρώσεων, χρειάζεται επειγόντως αγοραστές που δεν θα υπακούν στην Ουάσιγκτον.
Η σύμπτωση συμφερόντων είναι απόλυτη.
Ο αγωγός Power of Siberia-2, που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο απευθείας στην κινεζική ενδοχώρα, δεν είναι απλώς ένα έργο υποδομής.
Είναι μια στρατηγική αναδιάταξη που παρακάμπτει τα παραδοσιακά θαλάσσια δίκτυα που ελέγχει το αμερικανικό ναυτικό.
Για την Κίνα, σημαίνει ενεργειακή ασφάλεια• για τη Ρωσία, οικονομική σταθερότητα• για τις ΗΠΑ, στρατηγικό πονοκέφαλο.
Προσθέτοντας την πιθανή ένταξη της Βόρειας Κορέας σε κοινές εμπορικές και τεχνολογικές συμφωνίες, δημιουργείται ένα τρίγωνο Μόσχας–Πεκίνου–Πιονγιάνγκ που εξασφαλίζει στρατηγικό βάθος και εναλλακτικές διαδρομές εφοδιασμού.
Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ως θεσμικός άξονας της ακμάζουσας ανατολής
Το πιο εντυπωσιακό όμως στοιχείο της νέας αρχιτεκτονικής είναι η άνοδος του SCO.
Η Διακήρυξη του Τιαντζίν (1 Σεπτεμβρίου) δείχνει ότι η οργάνωση δεν είναι πλέον ένα χαλαρό φόρουμ, αλλά ένας θεσμός με στρατηγική ως το 2035.
Η πρόταση για ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας SCO στοχεύει στην απεξάρτηση από το δολάριο και το δυτικό τραπεζικό σύστημα.
Έργα υποδομής, εμπόριο σε εθνικά νομίσματα και προστασία από κυρώσεις δημιουργούν έναν «παράλληλο χρηματοπιστωτικό κόσμο».
Η εμπειρία των BRICS έδειξε ήδη ότι τέτοιες πρωτοβουλίες προκαλούν οργισμένες αντιδράσεις στην Ουάσιγκτον.
Η Διακήρυξη ζητά μεταρρύθμιση του ΟΗΕ, με στόχο δικαιότερη εκπροσώπηση των αναπτυσσόμενων χωρών.
Αν και δύσκολο να υλοποιηθεί άμεσα, το αίτημα ενισχύει το αφήγημα ότι η Δύση εργαλειοποιεί τον ΟΗΕ, ενώ η Ανατολή ζητά «επιστροφή στις αρχικές αρχές» της ισοτιμίας.
Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping παρουσίασε πρωτοβουλία για νέο μοντέλο παγκόσμιας διακυβέρνησης, με ισότιμη συμμετοχή όλων των κρατών.
Ο Putin στήριξε ανοιχτά την πρόταση, επιβεβαιώνοντας τον στρατηγικό συντονισμό Μόσχας–Πεκίνου.
Η ιστορική διάσταση - Από τον Ψυχρό Πόλεμο στον νέο πολυπολικό κόσμο
Η εικόνα θυμίζει έντονα τη μετάβαση από τη βρετανική αποικιοκρατική κυριαρχία στην αμερικανική υπερδύναμη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Βρετανία, παρά τις προσπάθειες να διατηρήσει την αυτοκρατορία της, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το κέντρο ισχύος είχε μετακινηθεί αλλού.
Σήμερα, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να βρεθούν στην ίδια θέση: μια δύναμη που εξακολουθεί να διαθέτει στρατιωτική υπεροχή, αλλά βλέπει την οικονομική και πολιτική της επιρροή να συρρικνώνεται.
Η Ευρασία είναι πολύ μεγάλη για να ελεγχθεί από έξω· η γεωγραφία, η οικονομία και οι πολιτισμοί της λειτουργούν σαν μαγνήτης που ενώνει τα κράτη της περιοχής.
Η Βόρεια Κορέα ως «μικρός αλλά κρίσιμος παίκτης»
Συχνά υποτιμημένη, η Βόρεια Κορέα διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο. Για τις ΗΠΑ, αποτελεί «παράσιτο» που πρέπει να περιοριστεί.
Για τη Ρωσία και την Κίνα όμως, λειτουργεί ως εργαλείο πίεσης.
Η Πιονγιάνγκ προσφέρει στρατηγικό βάθος, στρατιωτική τεχνογνωσία σε βαλλιστικά προγράμματα και, το κυριότερο, μια γεωγραφική θέση που ακουμπά απευθείας στην αμερικανική σφαίρα επιρροής στην Ασία (Νότια Κορέα, Ιαπωνία).
Ένα τριμερές δίκτυο συνεργασίας, ακόμη κι αν δεν είναι θεσμικά εδραιωμένο, στέλνει μήνυμα: η Ασία μπορεί να κινηθεί χωρίς την Ουάσιγκτον.
Η Δύση σε άμυνα - αριθμοί και συγκρίσεις
Η Δύση εξακολουθεί να προβάλλει την οικονομική της ισχύ, όμως οι αριθμοί δείχνουν άλλη πραγματικότητα:
1. ΗΠΑ + ΕΕ = περίπου 800 εκατ. πληθυσμός.
2. Κίνα + Ινδία = περίπου 3 δισ. κάτοικοι.
3. Ρωσία = μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, με στρατηγικούς φυσικούς πόρους.
4. Κίνα = ελέγχει το 70% των σπάνιων γαιών, κρίσιμων για τεχνολογίες αιχμής
Η Δύση μιλά για «τεχνολογικό πλεονέκτημα», αλλά η παραγωγή των περισσότερων κρίσιμων υλικών είναι στην Ανατολή. Έτσι, οι όποιες απειλές κυρώσεων γυρίζουν μπούμερανγκ.
Η αμερικανική αποδυνάμωση και το «ευρασιατικό περιθώριο»
Ο πολιτικός αναλυτής Stanislav Tkachenko περιέγραψε εύστοχα την αμερικανική κατάσταση: οι ΗΠΑ οδηγούνται στο «ευρασιατικό περιθώριο».
Όσο η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και άλλες χώρες της περιοχής ενισχύουν τη συνεργασία τους στο πλαίσιο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), οι Αμερικανοί δεν έχουν θέση στο τραπέζι.
Αυτό αποτελεί ιστορική ειρωνεία. Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, οι ΗΠΑ πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να επιβάλουν παγκόσμια τάξη υπό την ηγεμονία τους.
Όμως, οι ίδιες τους οι πολιτικές –οι εισβολές στη Μέση Ανατολή, οι οικονομικοί πόλεμοι, η χρήση κυρώσεων ως όπλο– έσπειραν δυσπιστία και ώθησαν κράτη με ελάχιστα κοινά σημεία να συμμαχήσουν.
Σήμερα, η Ουάσιγκτον βλέπει να δημιουργείται ένα πολυπολικό σύστημα όπου η δική της φωνή έχει όλο και λιγότερη βαρύτητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Trump δεν μιλά πια για «παγκόσμια ηγεμονία», αλλά για «προτεραιότητα της Αμερικής» — μια έμμεση παραδοχή ότι ο ρόλος της χώρας του περιορίζεται.
Η εικόνα που αναδύεται είναι αυτή μιας υπερδύναμης που παρακολουθεί αμήχανη την απώλεια ελέγχου:
• Στρατιωτικά, οι ΗΠΑ παραμένουν πανίσχυρες, αλλά η χρήση βίας είναι όλο και λιγότερο βιώσιμη.
• Οικονομικά, το δολάριο χάνει έδαφος ως μοναδικό αποθεματικό νόμισμα.
• Διπλωματικά, η Δύση εμφανίζεται απομονωμένη σε κρίσιμα ζητήματα (π.χ. κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπου πολλές χώρες αρνούνται να ακολουθήσουν).
Η ειρωνεία Trump, λοιπόν, δεν είναι αθώα. Είναι το γέλιο μιας δύναμης που βλέπει την αυτοκρατορική της θέση να διαβρώνεται.
Από τις «συνωμοσίες» στη νέα πραγματικότητα
Ρωσία, Κίνα και Βόρεια Κορέα δεν χρειάζεται να συνωμοτούν κρυφά.
Η οικοδόμηση θεσμών όπως ο SCO, η ενίσχυση των BRICS, η ενεργειακή ολοκλήρωση και το εμπόριο σε εθνικά νομίσματα συνιστούν τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η αμερικανική ηγεμονία.
Ο κόσμος κινείται σε μια πολυπολική κατεύθυνση, όπου οι ΗΠΑ θα είναι απλώς ένας από τους παίκτες και όχι ο μοναδικός διαιτητής.
Η Ουάσιγκτον μπορεί να απαντήσει μόνο με απειλές και ειρωνείες• όμως η Ιστορία δείχνει ότι καμία αυτοκρατορία δεν επιβιώνει για πάντα με λόγια.
Η νέα Ευρασιατική σκακιέρα έχει ήδη στηθεί. Και αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ δεν κρατούν τα λευκά πιόνια.
www.bankingnews.gr
Όμως πίσω από το προσωπικό ύφος του προέδρου των ΗΠΑ κρύβεται μια ευρύτερη στρατηγική αγωνία: η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται ότι η Ευρασία μετατρέπεται σε αυτόνομο κέντρο ισχύος, ικανό να αμφισβητήσει την παγκόσμια αμερικανική ηγεμονία.
Για δεκαετίες, η αμερικανική στρατηγική βασιζόταν στο δόγμα του Βρετανού πατέρα της Γεωπολιτικής Halford Mackinder: «όποιος ελέγχει την Ευρασία, ελέγχει τον κόσμο».
Ο έλεγχος αυτός επιτυγχανόταν μέσω στρατιωτικών βάσεων, οικονομικών επιρροών και διπλωματικών συμμαχιών.
Σήμερα, η δυναμική αλλάζει: κράτη που άλλοτε έμοιαζαν απομονωμένα (Ρωσία, Κίνα, Βόρεια Κορέα, ακόμη και Ιράν και Ινδία) χτίζουν θεσμικά και ενεργειακά πλέγματα συνεργασίας που υπονομεύουν την αμερικανική παντοδυναμία.
Ρωσία: Αποδυνάμωση των ΗΠΑ με το γάντι
Η απάντηση της Μόσχας μέσω του Dmitry Peskov ήταν αναμενόμενη: καμία συνωμοσία, καμία πρόθεση εχθρικής συμμαχίας.
Όμως η ίδια η φύση των συνεργασιών δείχνει το αντίθετο.
Δεν χρειάζεται η Μόσχα να δηλώσει ανοιχτά εχθρικές προθέσεις· αρκεί να προχωρά σε συμφωνίες που υπονομεύουν το δυτικό πλαίσιο: Συνεργασία με την Κίνα στην ενέργεια, επαναπροσέγγιση με τη Βόρεια Κορέα σε στρατιωτικά και τεχνολογικά ζητήματα και συμμετοχή σε θεσμούς όπως ο SCO και οι BRICS, που αναπτύσσουν εναλλακτικά οικονομικά συστήματα.
Με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία επιτυγχάνει τον στόχο της: αποδυναμώνει τις ΗΠΑ χωρίς να χρειάζεται να υψώνει πολεμική ρητορική
Η ενέργεια ως θεμέλιο της νέας αρχιτεκτονικής
Το έργο Power of Siberia-2 και οι αυξανόμενες πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου στην Κίνα αποτελούν στρατηγικούς πυλώνες της νέας Ευρασιατικής πραγματικότητας. Η συνεργασία αυτή:
1. Παρακάμπτει τα δυτικά ενεργειακά δίκτυα,
2. Ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια του Πεκίνου,
3. Παρέχει στη Μόσχα έναν αγοραστή που δεν μπορεί να εκβιαστεί με κυρώσεις.
Το αποτέλεσμα είναι μια de facto απεξάρτηση της Ανατολής από τη Δύση. Και όσο η Κίνα, η Ινδία και άλλα κράτη αυξάνουν τις εισαγωγές τους από τη Ρωσία, τόσο οι ΗΠΑ βλέπουν το «ενεργειακό τους όπλο» να χάνει την ισχύ του.
Η Κίνα χρειάζεται τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου για να στηρίξει τη βιομηχανική της ανάπτυξη.
Η Ρωσία, αποκομμένη από τις δυτικές αγορές λόγω κυρώσεων, χρειάζεται επειγόντως αγοραστές που δεν θα υπακούν στην Ουάσιγκτον.
Η σύμπτωση συμφερόντων είναι απόλυτη.
Ο αγωγός Power of Siberia-2, που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο απευθείας στην κινεζική ενδοχώρα, δεν είναι απλώς ένα έργο υποδομής.
Είναι μια στρατηγική αναδιάταξη που παρακάμπτει τα παραδοσιακά θαλάσσια δίκτυα που ελέγχει το αμερικανικό ναυτικό.
Για την Κίνα, σημαίνει ενεργειακή ασφάλεια• για τη Ρωσία, οικονομική σταθερότητα• για τις ΗΠΑ, στρατηγικό πονοκέφαλο.
Προσθέτοντας την πιθανή ένταξη της Βόρειας Κορέας σε κοινές εμπορικές και τεχνολογικές συμφωνίες, δημιουργείται ένα τρίγωνο Μόσχας–Πεκίνου–Πιονγιάνγκ που εξασφαλίζει στρατηγικό βάθος και εναλλακτικές διαδρομές εφοδιασμού.
Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ως θεσμικός άξονας της ακμάζουσας ανατολής
Το πιο εντυπωσιακό όμως στοιχείο της νέας αρχιτεκτονικής είναι η άνοδος του SCO.
Η Διακήρυξη του Τιαντζίν (1 Σεπτεμβρίου) δείχνει ότι η οργάνωση δεν είναι πλέον ένα χαλαρό φόρουμ, αλλά ένας θεσμός με στρατηγική ως το 2035.
Η πρόταση για ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας SCO στοχεύει στην απεξάρτηση από το δολάριο και το δυτικό τραπεζικό σύστημα.
Έργα υποδομής, εμπόριο σε εθνικά νομίσματα και προστασία από κυρώσεις δημιουργούν έναν «παράλληλο χρηματοπιστωτικό κόσμο».
Η εμπειρία των BRICS έδειξε ήδη ότι τέτοιες πρωτοβουλίες προκαλούν οργισμένες αντιδράσεις στην Ουάσιγκτον.
Η Διακήρυξη ζητά μεταρρύθμιση του ΟΗΕ, με στόχο δικαιότερη εκπροσώπηση των αναπτυσσόμενων χωρών.
Αν και δύσκολο να υλοποιηθεί άμεσα, το αίτημα ενισχύει το αφήγημα ότι η Δύση εργαλειοποιεί τον ΟΗΕ, ενώ η Ανατολή ζητά «επιστροφή στις αρχικές αρχές» της ισοτιμίας.
Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping παρουσίασε πρωτοβουλία για νέο μοντέλο παγκόσμιας διακυβέρνησης, με ισότιμη συμμετοχή όλων των κρατών.
Ο Putin στήριξε ανοιχτά την πρόταση, επιβεβαιώνοντας τον στρατηγικό συντονισμό Μόσχας–Πεκίνου.
Η ιστορική διάσταση - Από τον Ψυχρό Πόλεμο στον νέο πολυπολικό κόσμο
Η εικόνα θυμίζει έντονα τη μετάβαση από τη βρετανική αποικιοκρατική κυριαρχία στην αμερικανική υπερδύναμη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Βρετανία, παρά τις προσπάθειες να διατηρήσει την αυτοκρατορία της, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το κέντρο ισχύος είχε μετακινηθεί αλλού.
Σήμερα, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να βρεθούν στην ίδια θέση: μια δύναμη που εξακολουθεί να διαθέτει στρατιωτική υπεροχή, αλλά βλέπει την οικονομική και πολιτική της επιρροή να συρρικνώνεται.
Η Ευρασία είναι πολύ μεγάλη για να ελεγχθεί από έξω· η γεωγραφία, η οικονομία και οι πολιτισμοί της λειτουργούν σαν μαγνήτης που ενώνει τα κράτη της περιοχής.
Η Βόρεια Κορέα ως «μικρός αλλά κρίσιμος παίκτης»
Συχνά υποτιμημένη, η Βόρεια Κορέα διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο. Για τις ΗΠΑ, αποτελεί «παράσιτο» που πρέπει να περιοριστεί.
Για τη Ρωσία και την Κίνα όμως, λειτουργεί ως εργαλείο πίεσης.
Η Πιονγιάνγκ προσφέρει στρατηγικό βάθος, στρατιωτική τεχνογνωσία σε βαλλιστικά προγράμματα και, το κυριότερο, μια γεωγραφική θέση που ακουμπά απευθείας στην αμερικανική σφαίρα επιρροής στην Ασία (Νότια Κορέα, Ιαπωνία).
Ένα τριμερές δίκτυο συνεργασίας, ακόμη κι αν δεν είναι θεσμικά εδραιωμένο, στέλνει μήνυμα: η Ασία μπορεί να κινηθεί χωρίς την Ουάσιγκτον.
Η Δύση σε άμυνα - αριθμοί και συγκρίσεις
Η Δύση εξακολουθεί να προβάλλει την οικονομική της ισχύ, όμως οι αριθμοί δείχνουν άλλη πραγματικότητα:
1. ΗΠΑ + ΕΕ = περίπου 800 εκατ. πληθυσμός.
2. Κίνα + Ινδία = περίπου 3 δισ. κάτοικοι.
3. Ρωσία = μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, με στρατηγικούς φυσικούς πόρους.
4. Κίνα = ελέγχει το 70% των σπάνιων γαιών, κρίσιμων για τεχνολογίες αιχμής
Η Δύση μιλά για «τεχνολογικό πλεονέκτημα», αλλά η παραγωγή των περισσότερων κρίσιμων υλικών είναι στην Ανατολή. Έτσι, οι όποιες απειλές κυρώσεων γυρίζουν μπούμερανγκ.
Η αμερικανική αποδυνάμωση και το «ευρασιατικό περιθώριο»
Ο πολιτικός αναλυτής Stanislav Tkachenko περιέγραψε εύστοχα την αμερικανική κατάσταση: οι ΗΠΑ οδηγούνται στο «ευρασιατικό περιθώριο».
Όσο η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και άλλες χώρες της περιοχής ενισχύουν τη συνεργασία τους στο πλαίσιο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), οι Αμερικανοί δεν έχουν θέση στο τραπέζι.
Αυτό αποτελεί ιστορική ειρωνεία. Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, οι ΗΠΑ πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να επιβάλουν παγκόσμια τάξη υπό την ηγεμονία τους.
Όμως, οι ίδιες τους οι πολιτικές –οι εισβολές στη Μέση Ανατολή, οι οικονομικοί πόλεμοι, η χρήση κυρώσεων ως όπλο– έσπειραν δυσπιστία και ώθησαν κράτη με ελάχιστα κοινά σημεία να συμμαχήσουν.
Σήμερα, η Ουάσιγκτον βλέπει να δημιουργείται ένα πολυπολικό σύστημα όπου η δική της φωνή έχει όλο και λιγότερη βαρύτητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Trump δεν μιλά πια για «παγκόσμια ηγεμονία», αλλά για «προτεραιότητα της Αμερικής» — μια έμμεση παραδοχή ότι ο ρόλος της χώρας του περιορίζεται.
Η εικόνα που αναδύεται είναι αυτή μιας υπερδύναμης που παρακολουθεί αμήχανη την απώλεια ελέγχου:
• Στρατιωτικά, οι ΗΠΑ παραμένουν πανίσχυρες, αλλά η χρήση βίας είναι όλο και λιγότερο βιώσιμη.
• Οικονομικά, το δολάριο χάνει έδαφος ως μοναδικό αποθεματικό νόμισμα.
• Διπλωματικά, η Δύση εμφανίζεται απομονωμένη σε κρίσιμα ζητήματα (π.χ. κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπου πολλές χώρες αρνούνται να ακολουθήσουν).
Η ειρωνεία Trump, λοιπόν, δεν είναι αθώα. Είναι το γέλιο μιας δύναμης που βλέπει την αυτοκρατορική της θέση να διαβρώνεται.
Από τις «συνωμοσίες» στη νέα πραγματικότητα
Ρωσία, Κίνα και Βόρεια Κορέα δεν χρειάζεται να συνωμοτούν κρυφά.
Η οικοδόμηση θεσμών όπως ο SCO, η ενίσχυση των BRICS, η ενεργειακή ολοκλήρωση και το εμπόριο σε εθνικά νομίσματα συνιστούν τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η αμερικανική ηγεμονία.
Ο κόσμος κινείται σε μια πολυπολική κατεύθυνση, όπου οι ΗΠΑ θα είναι απλώς ένας από τους παίκτες και όχι ο μοναδικός διαιτητής.
Η Ουάσιγκτον μπορεί να απαντήσει μόνο με απειλές και ειρωνείες• όμως η Ιστορία δείχνει ότι καμία αυτοκρατορία δεν επιβιώνει για πάντα με λόγια.
Η νέα Ευρασιατική σκακιέρα έχει ήδη στηθεί. Και αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ δεν κρατούν τα λευκά πιόνια.
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.