Ρήγμα στην ΕΕ

Πέμπτη 23/10/2025

Ρήγμα στην ΕΕ - «Όχι» από Βέλγιο στην κλοπή ρωσικών assets: «Αυτό δεν έχει ξαναγίνει» - Η Ρωσία θα κατασχέσει τα πάντα

Το Βέλγιο επιμένει ότι ο κίνδυνος από τη χρήση των παγωμένων ρωσικών assets θα πρέπει να επιμεριστεί σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες

(upd) Ρήγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκαλεί η ανήθικη πρόταση για κλοπή των ρωσικών assets και… της μετατροπής τους σε οικονομική στήριξη για την Ουκρανία. Το Βέλγιο επιμένει στην άρνηση του κάνοντας λόγο για παράνομη ενέργεια, υπογραμμίζοντας ότι κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ούτε κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και προειδοποιώντας για πολύ σκληρά αντίποινα από τη Ρωσία, που θα μπορούσε να κατασχέσει τα πάντα.
Υπενθυμίζεται ότι για τρίτη φορά, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, θα καταθέσει στο Συμβούλιο την πρόταση της Κομισιόν ώστε να αξιοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτηθεί η Ουκρανία. Αν και υπάρχει σύμπλευση ότι τα κράτη-μέλη δεν μπορούν πλέον να χρηματοδοτούν το Κίεβο, η πρόταση της Επιτροπής έχει χωρίσει την ΕΕ στα δύο: Οι χώρες που είναι υπέρ της πρότασης είναι κυρίως οι Βαλτικές (Εσθονία Λιθουανία, Λετονία), η Πολωνία, η Σουηδία και πιο πρόσφατα η Ισπανία. Αντίθετα, Γαλλία και Ιταλία επιμένουν να θέτουν ερωτήματα για νομικά και «πρακτικά» προβλήματα: φοβούνται τη νομική ορολογία του «precedence» (προηγούμενο), τις δικαστικές επιπλοκές, την υπονόμευση των θεσμών αλλά και του ίδιου του ευρώ. Την ίδια στιγμή, το Βέλγιο, όπου φιλοξενούνται τα περισσότερα από τα παγωμένα ρωσικά assets μέσω του Euroclear, έχει ιδιαίτερες επιφυλάξεις και θέλει τα κράτη-μέλη να εγγυηθούν ότι θα καλύψουν μελλοντικές απαιτήσεις της Ρωσίας για τα κεφάλαια.

Το νέο «όχι» του Βελγίου

Σε δηλώσεις του προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, ο Βέλγος πρωθυπουργός, Bart De Wever υπογράμμισε ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι της χώρας του πρέπει να μοιραστούν τον κίνδυνο από τη χρήση δισεκατομμυρίων δολαρίων σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη χώρα του, προκειμένου να στηριχθεί η οικονομία και η πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας τα επόμενα χρόνια.
Ο προϋπολογισμός της Ουκρανίας και οι στρατιωτικές της ανάγκες για το 2026 και το 2027 εκτιμώνται σε περίπου 153 δισ. δολάρια, και η εκτελεστική εξουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναπτύξει ένα σχέδιο για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ως εξασφάλιση για τη συγκέντρωση χρημάτων. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των περιουσιακών στοιχείων -περίπου 225 δισ. δολάρια- βρίσκεται στο Βέλγιο, και η βελγική κυβέρνηση είναι επιφυλακτική στη χρήση των χρημάτων χωρίς σαφείς εγγυήσεις από άλλες χώρες της ΕΕ.
«Αν θέλουμε να τα δώσουμε στην Ουκρανία, πρέπει να το κάνουμε όλοι μαζί», δήλωσε ο De Wever στους δημοσιογράφους κατά την άφιξή του σε Σύνοδο Κορυφής με τους ομολόγους του της ΕΕ στις Βρυξέλλες. «Αν όχι, τα ρωσικά αντίποινα θα χτυπήσουν μόνο το Βέλγιο. Αυτό δεν είναι πολύ λογικό».

«Είμαστε μια μικρή χώρα, και η αντίποινα μπορεί να είναι πολύ σκληρά. Μπορεί να κατασχέσουν κάθε είδους χρήματα των δυτικών τραπεζών στη Ρωσία, να κατάσχουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες που ανήκουν σε Ρώσους», προειδοποίησε.

Η πρόταση της Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει περιγράψει το σχέδιο ως «δάνειο αποζημίωσης».
Στην ουσία, οι χώρες της ΕΕ θα εγγυηθούν ένα δάνειο προς την Ουκρανία ύψους περίπου 165 δισ. δολαρίων — από ευρωπαϊκά κεφάλαια, όχι από τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία. Η Ουκρανία θα επιστρέψει το δάνειο στην ΕΕ μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει σημαντικές πολεμικές αποζημιώσεις για την τεράστια καταστροφή που έχει προκαλέσει.
Αν η Μόσχα αρνηθεί, τα περιουσιακά της στοιχεία θα παραμείνουν παγωμένα.
Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει για αυτή την κίνηση. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι προθέσεις της ΕΕ «ισοδυναμούν με σχέδια παράνομης κατάσχεσης ρωσικής περιουσίας — στα ρωσικά, το ονομάζουμε κλοπή».
Ωστόσο, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, επέμεινε ότι «δεν κατάσχουμε τα περιουσιακά στοιχεία, αλλά παίρνουμε τα ταμειακά υπόλοιπα για ένα δάνειο προς την Ουκρανία». Πρόσθεσε ότι «η Ουκρανία πρέπει να επιστρέψει το δάνειο αυτό αν η Ρωσία πληρώσει αποζημιώσεις».

«Η Ρωσία είναι ο δράστης. Προκάλεσε τη ζημιά και πρέπει να λογοδοτήσει», είπε η von der Leyen. Πρόσθεσε ότι θεωρεί πως η ομάδα της βρήκε «μια νόμιμη και ασφαλή οδό για να γίνει αυτό» και να πείσει τις απρόθυμες χώρες-μέλη.

«Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί»

Ο De Wever επέμεινε την Πέμπτη ότι θέλει να δει σε τι ακριβώς αποσκοπεί.
«Δεν έχω καν δει ακόμα τη νομική βάση για την απόφαση», είπε. «Μου φαίνεται το πρώτο βήμα, αν θέλεις να πάρεις μια σημαντική απόφαση. Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ. Ακόμα και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν το κάναμε, οπότε δεν είναι ένα απλό ζήτημα».

«Οδυνηρή απάντηση» υπόσχεται η Ρωσία

Η Ρωσία δήλωσε σήμερα ότι θα δώσει «οδυνηρή απάντηση» σε οποιαδήποτε κίνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα σήμαινε κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
«Οποιεσδήποτε ενέργειες με ρωσικά περιουσιακά στοιχεία χωρίς τη συναίνεση της Ρωσίας είναι άκυρες από την άποψη του διεθνούς και του συμβατικού δικαίου. Δεν υπάρχει νόμιμος τρόπος για να πάρεις τα κεφάλαια κάποιου άλλου χωρίς να πληγούν η τσέπη και το κύρος αυτών που απαλλοτριώνουν», δήλωσε στους δημοσιογράφους η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Maria Zakharova.

www.bankingnews.gr