Στο φως τα μυστικά του παγκοσμίου «πολέμου των δασμών»
Καταρρέουσες αγορές, δασμοί, προβλέψεις ύφεσης και η κωλοτούμπα των κωλοτούμπων. Μετά από μια εβδομάδα γεμάτη χαοτικές εξελίξεις, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, κήρυξε προσωρινή εκεχειρία στον παγκόσμιο εμπορικό του πόλεμο. Ελπίζουμε να καταφέρατε να παρακολουθήσετε τις εξελίξεις.
Ενώ μεγάλο μέρος του κόσμου (εκτός φυσικά από την Κίνα, που έχει δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα από τους δασμούς) αναστέναξε με ανακούφιση μετά την παύση των πιο έντονων οικονομικών πιέσεων από τον Τραμπ, όλοι παρακολουθούν στενά για να δουν αν θα τηρήσει τον λόγο του.
Λοιπόν, αν δεν καταφέρατε να παρακολουθήσετε, ας δούμε πως καταγράφει το Politico τα πάντα. Πώς εξελίχθηκε η «κωλοτούμπα» του Τραμπ για τους δασμούς, τι σήμαινε, γιατί συνέβη — και, το σημαντικότερο, τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Tι συνέβη τελικά;
Με μια αιφνιδιαστική μεταστροφή την Τετάρτη, ο Τραμπ ανακοίνωσε προσωρινή εκεχειρία στον εμπορικό του πόλεμο, με τους λεγόμενους «ανταποδοτικούς δασμούς» σε όλες τις χώρες εκτός της Κίνας να «παγώνουν» για 90 ημέρες.
Η απότομη αλλαγή πορείας ήρθε μετά από χάος στις χρηματαγορές και διπλωματικές διαμαρτυρίες — από το Βερολίνο μέχρι το Πεκίνο — σχετικά με τα σχέδιά του να επιβάλει επώδυνους παγκόσμιους δασμούς, από 10% έως και 50%.
Αν και δεν παραδέχθηκε ρητά ότι η χρηματοοικονομική αναστάτωση ήταν ο λόγος για την αναστροφή της πολιτικής του, ο Τραμπ παραδέχτηκε την Τετάρτη ότι οι αγορές έμοιαζαν «αρκετά κακόκεφες» και ότι ο κόσμος είχε αρχίσει να «ανησυχεί λιγάκι».
Παρότι υποχώρησε από τους περισσότερους σχεδιαζόμενους δασμούς προς το παρόν, δήλωσε σε ανάρτησή του στο Truth Social ότι θα διατηρήσει έναν βασικό δασμό 10% σε όλες τις χώρες — κάτι που παραμένει υψηλότερο από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο δασμολόγιο στην ιστορία.
Και… κατέρρευσαν οι αγορές
Οι «άνθρωποι του χρήματος» δεν πήραν καθόλου καλά την αρχική επιβολή δασμών από τον Τραμπ — για να το θέσουμε κομψά.
Καθώς προχωρούσε η εβδομάδα, ο δείκτης S&P 500, που παρακολουθεί την απόδοση 500 από τις μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες στις ΗΠΑ, υποχώρησε σχεδόν κατά 13%. Αυτό μεταφράστηκε σε απώλεια τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τη συνολική χρηματιστηριακή αξία, ενώ μετοχές εμβληματικών εταιρειών, όπως η Apple και η Meta (θα επανέλθουμε σε αυτές με άλλο αστείο τρόπο αργότερα), κατέρρευσαν.
Οι διευθύνοντες σύμβουλοι μεγάλων επενδυτικών τραπεζών άρχισαν να εκπέμπουν σήμα κινδύνου για επικείμενη ύφεση, και ο πανικός εξαπλώθηκε στα χρηματιστήρια του Λονδίνου, του Παρισιού και του Τόκιο, όλα τους βυθισμένα στο κόκκινο.
Στο τέλος, όμως, δεν ήταν οι μετοχές που έκαναν τον Τραμπ να αλλάξει στάση, αλλά τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα — τα εμπορεύσιμα «σου χρωστάω» της αμερικανικής κυβέρνησης.
«Παρακολουθούσα την αγορά ομολόγων», είπε ο Τραμπ. «Η αγορά ομολόγων είναι πολύ ύπουλη. Την παρακολουθούσα. Αλλά αν τη δείτε τώρα, είναι υπέροχη».
Κανονικά, όταν οι μετοχές πέφτουν, τα ομόλογα ανεβαίνουν — θεωρούνται ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους αναταραχής. Αλλά κάποιες φορές, όταν τα πράγματα είναι πραγματικά άσχημα (το βάζουμε και με κεφαλαία, όπως στα social του Τραμπ: REALLY BAD), και οι μετοχές και τα ομόλογα πουλιούνται μαζικά. Αυτό συνέβη στο αποκορύφωμα της πανδημίας του Covid — και συνέβη ξανά τώρα.
Μια κατάρρευση στην αγορά των 29 τρισ. $ αμερικανικών ομολόγων θα μπορούσε να προκαλέσει μια καταστροφική χρηματοπιστωτική κρίση. Ήταν τα ομόλογα, άλλωστε, που «γονάτισαν» την σύντομη πρωθυπουργία της Λιζ Τρας στο Ηνωμένο Βασίλειο — και ήταν τα ομόλογα που ανάγκασαν και τον Τραμπ να κάνει πίσω.
Η Ε.Ε. αντεπιτίθεται — ή μήπως όχι;
Μετά τη λεγόμενη «Ημέρα Απελευθέρωσης» του Τραμπ, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπενθύμισε στον Τραμπ ότι η Ε.Ε. «ολοκλήρωνε ήδη το πρώτο πακέτο αντιμέτρων ως απάντηση στους δασμούς στον χάλυβα».
Στις 7 Απριλίου, ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε., Μαρός Σέφτσοβιτς, συναντήθηκε με υπουργούς της Ένωσης στο Λουξεμβούργο για να συζητήσουν το προσχέδιο της λίστας με τα αντίμετρα. Τόνισε ότι η απάντηση του μπλοκ ήταν «πολύ σταδιακή, περιορισμένη μόνο στον χάλυβα και το αλουμίνιο».
Με βάση όσα συνέβησαν στη συνέχεια, αυτή φαίνεται να ήταν μια σοφή προσέγγιση.
«Το σημαντικό εδώ είναι να αντιδράσει η Ευρώπη με ψυχραιμία και σύνεση», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας, Σάιμον Χάρις, στη συνάντηση. «Ο χρόνος είναι κάπως με το μέρος μας. Πρέπει να κινηθούμε βήμα-βήμα. Και αυτό θα κάνουμε.»
Δύο μέρες αργότερα, οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. ενέκριναν σχεδόν ομόφωνα την επιβολή ανταποδοτικών δασμών σε αμερικανικά προϊόντα αξίας σχεδόν 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και πολιτικά ευαίσθητα προϊόντα, όπως σόγια από τη Λουιζιάνα.
Όλα για την Κίνα;
Στην ίδια ανάρτηση στο Truth Social, όπου ανακοίνωσε ότι χαλαρώνει τους παγκόσμιους δασμούς, ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι θα αυξήσει τους ήδη εξαιρετικά υψηλούς δασμούς στην Κίνα στο 125%, κατηγορώντας τη χώρα για «εκμετάλλευση των ΗΠΑ».
Προσφέροντας αναστολή στους υπόλοιπους κόσμους ενώ «πιέζει» το Πεκίνο, ο Τραμπ φαίνεται να προετοιμάζει το έδαφος για έναν πιο στοχευμένο εμπορικό πόλεμο, αυτόν που θέτει τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου απέναντι η μία στην άλλη.
Ένα από τα κίνητρα του Τραμπ για να χαλαρώσει τους απειλούμενους δασμούς ήταν ότι οι περισσότερες χώρες δεν αντέτειναν. Μοναδική εξαίρεση ήταν η Κίνα, η οποία νωρίτερα είχε ανταπαντήσει με δασμούς 84% στα αμερικανικά προϊόντα, κάτι που ο Τραμπ χαρακτήρισε «αποκορύφωμα ασέβειας».
Ωστόσο, λίγες ώρες πριν την αναδίπλωσή του, η Ε.Ε., η οποία είχε δεχτεί δασμό 20% στα προϊόντα της, αντέτεινε με δικούς της ανταποδοτικούς δασμούς — αλλά μόνο στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Όταν δημοσιογράφος πίεσε τον Τραμπ για τους δασμούς της Ε.Ε. την Τετάρτη, φάνηκε να εκπλήσσεται όταν έμαθε για την αντίποινα, χαρακτηρίζοντας την «άσχημο χρονισμό». Ο Υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, επενέβη γρήγορα για να προσθέσει ότι η Ε.Ε. δεν είχε ακόμα ενεργοποιήσει τους δασμούς της, κάτι που φάνηκε να ηρεμεί τον Τραμπ.
Έτσι, παραμένει κάποια σύγχυση σχετικά με το αν ο πρόεδρος τελικά θα αποφασίσει να γίνει πιο ελαστικός με τις Βρυξέλλες.
Η φον ντερ Λάιεν και η Κομισιόν επιβεβαίωσαν την Πέμπτη ότι τα αντίμετρα της Ε.Ε. θα παραμείνουν επίσης σε αναστολή για 90 ημέρες — δίνοντας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού άφθονο χρόνο για διαπραγματεύσεις.
Post Comment
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.